Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

"ΔΕΝ ΠΙΣΤΕΥΩ, ΚΥΡΙΕ"

 (Εβρ. 6, 13-20,  Μρκ. 9, 17-31)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπημένε μου κατηχητή, Αγαπημένη μου κατηχήτρια,

Στην τέταρτη Κυριακή των Νηστειών, παρουσιάζεται ενώπιον μας ένα ακόμη θαύμα τού Χριστού μας. Για μία επιφανειακή ανάγνωση, αυτό που μένει είναι ακόμη μία επιβεβαίωση της παντοδυναμίας Του.  Αν μάλιστα παραμείνει κανείς σ’ αυτήν την επιφανειακότητα, μια ακόμη εξιστόρηση ενός θαύματος ίσως και να μην προκαλεί κάποια ιδιαίτερη εντύπωση. Αξίζει όμως τον κόπο να αφιερώσει κανείς λίγο χρόνο για να βρεθεί σε ένα δεύτερο βαθύτερο επίπεδο. Εκεί όπου οι χαρακτήρες της περικοπής αποκαλύπτονται και γίνονται μέτρο των δικών μας καταστάσεων και αναδράσεων.  Ο Ιησούς  βεβαίως είναι ο μόνιμος πρωταγωνιστής . Μπροστά Του μία ακόμη τραγική περίπτωση:  Ένας νέος άνθρωπος που από μικρός βασανίζεται από δαιμόνιο. Τον συνοδεύει μία, ίσως περισσότερο τραγική φιγούρα: Ο πατέρας του. Η θαυματουργική ίαση τελικώς θα γίνει, πίσω όμως από τις λεπτομέρειες ίσως και να κρύβονται μεγάλες αλήθειες.

Καταρχάς, υπάρχει ένα γεγονός που φέρνει σε αντιπαραβολή το απόλυτο φως με το απόλυτο σκοτάδι: Αμέσως πριν την εξιστόρηση αυτή,  ο Χριστός έχει κατέβει από το όρος Θαβώρ, όπου, ενώπιον των τριών Μαθητών, έχει ενδυθεί το φως ως ιμάτιον και έχει αποκαλύψει την υπερκόσμια Δόξα Του (Μρκ. 8, 2-8). Φως εκτυφλωτικό, φως κατάλευκο, φως ενός άλλου κόσμου που κάνει τον ήλιο να φαίνεται σκοτάδι. Αυτή είναι η ατμόσφαιρα της αμέσως προηγούμενης εξιστόρησης του Ευαγγελίου του Αγίου Μάρκου. Αμέσως μετά, το απόλυτο σκοτάδι: Τα πονηρά δαιμόνια. Λίγο πριν, ο παροξυσμός της αγαλλίασης και του θαυμασμού εκ μέρους των μαθητών. Τώρα η εξουσία του διαβόλου και η ανθρώπινη τραγωδία. Μέσα σε δύο σελίδες, από την θεϊκή δόξα μεταβαίνουμε  στο φρικτό βασίλειο τν Δαιμόνων, καθώς ψηλαφούμε τον τρόμο της αβύσσου. Και τα δύο είναι αλήθεια: Όσο λάθος κάνει κάποιος να αρνείται το φως, να ζει, σαν να μην υπάρχει και να θεωρεί πως υπάρχουν μόνον εκείνα που έχει να δώσει η γήινη πραγματικότητα, τόσο λάθος κάνει εκείνος που ζει σαν να μην υπάρχει σκοτάδι, σαν να είναι η ανθρώπινη τραγωδία κάτι το φυσιολογικό, με το οποίο πρέπει να συμβιβαστούμε και να μάθουμε να ζούμε. Με τι να μάθεις όμως να ζεις; Με τους σπασμούς της ανθρώπινης ύπαρξης, ίδιους με τους σπασμούς του κορμιού αυτού του νέου; Να μάθεις να ζεις με την αλλοφροσύνη, την απώλεια της συνείδησης, την δαιμονική αυτοκαταστροφή που κάνει έναν νέο άνθρωπο να πέφτει τη φωτιά ή να πετιέται σαν ένα σακί κόκκαλα στο νερό; Είναι αυτή η ζωή για την οποία πλαστήκαμε; Είναι αυτή ζωή που να αξίζει κανείς να τη ζήσει;

Δε νομίζω αγαπημένοι μου κατηχητές πως θα κουραστείτε πολύ να επεκτείνετε την κατάντια του σημερινού δαιμονισμένου νέου στην κατάσταση της ανθρωπότητας σήμερα. Μπορεί και να μας σοκάριζε το θέαμα ενός δαιμονισμένου και δεν ξέρω πόσοι από μας έχουν μια τέτοια εμπειρία. Το βέβαιον όμως είναι ότι μας σοκάρει λιγότερο έως και καθόλου το θέαμα μιας κοινωνίας που έχει αποδεχτεί  πλέον την αυτοκαταστροφή και το σκοτάδι, μια κοινωνία χωρίς λογική, μια κοινωνία κυριολεκτικά άλαλη και για τον παραμικρότερο λόγο αγάπης και συγνώμης. Η αλήθεια είναι πως έχουμε κρατήσει κάποιες ελπίδες ζωντανές για μια λυτρωτική παρέμβαση του Θεού στην όλο και συχνότερα εφιαλτική καθημερινότητα. Πολύ φοβούμαι όμως ότι η εσωτερική μας ψυχολογική και πνευματική κατάσταση θυμίζει πολύ τον πατέρα του σημερινού δαιμονισμένου .

Αν θέλετε, παρακολουθήστε τον . Ψάχνει λύση άμεση και πρακτική , ένα θαύμα γρήγορο  και χωρίς πολλά πολλά για να βγάλει επιτέλους μια άκρη. Και βέβαια, πώς να τον αδικήσεις και πώς να τον κατηγορήσεις; Χρόνια ολόκληρα βιώνει μια τραγωδία. Πού να έχει μείνει πλέον δύναμη ψυχής για να ζητήσει κάτι περισσότερο από μια λύση σε ένα πρόβλημα που τον έχει γονατίσει; Και όμως, ο Χριστός δεν μοιάζει να είναι μαζί του τόσο επιεικής . Τον ακούει και η πρώτη Του αντίδραση είναι να ονομάσει στο πρόσωπο του μια ολόκληρη γενεά ως άπιστη και ανυπόφορη. Τι να ενόχλησε τόσο τον Χριστό μας; Το πιθανότερο είναι πως , όπως επισημαίνει ο Άγιος Γρηγόριος Παλαμάς σ΄ ένα κείμενό του στο οποίον ερμηνεύει την σημερινή περικοπή (Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, τ. 9, σ. 328), η πρώτη προσέγγιση του πατέρα δεν περιλαμβάνει κανένα απολύτως αίτημα.

«Διδάσκαλε»  του λέει  «έφερα σε σένα το γιο μου γιατί έχει μέσα του δαιμονικό πνεύμα που τον κάνει άλαλο» (στ. 17) . Και συνεχίζει να περιγράφει τα συμπτώματα. Η όλη του στάση δείχνει έναν άνθρωπο που παίρνει τις αποστάσεις του και προετοιμάζει τον εαυτό του , όχι για ένα θαύμα που θα γίνει,  αλλά για ένα θαύμα που ΔΕΝ θα γίνει. Άλλωστε παρακάτω , απευθύνεται στον Ιησού λέγοντάς του: «ΑΝ μπορείς , κάνε κάτι « (στ. 22). Είναι τότε που η απάντηση του Χριστού είναι άμεση:

«Εάν εσύ μπορείς να πιστέψεις, τότε είναι δυνατόν κάτι να γίνει» (στ. 23). Αναλογιστείτε λιγάκι τη σημασία αυτής της απάντησης: Τη δύναμη του θαύματος ο Χριστός την αφαιρεί από τον εαυτό Του και την μετατοπίζει στην πίστη του πατέρα. Ουσιαστικά τον καθιστά υπεύθυνο για την υγεία του παιδιού του και έμμεσα τον κατηγορεί που μέχρι τώρα δεν έχει φροντίσει να αποκτήσει την απαραίτητη πίστη που θα έδινε στο ταλαιπωρημένο του παιδί τη γιατρειά .

Το νόημα της απάντησης του Χριστού γίνεται αμέσως αντιληπτό. Η ψυχική του κατάσταση αμέσως αλλάζει και είναι σαφέστατο πως αλλάζει και η εξωτερική του στάση: Ο αποστασιοποιημένος πατέρας αφήνει ξαφνικά να φανεί όλος  του ο πόνους και κάνει το μεγάλο άλμα, το άλμα πάνω από τη λογική , το άλμα πάνω από τη κάθε επιφύλαξη:

«Πιστεύω Κύριε» κραυγάζει . Και μάλιστα κραυγάζει με δάκρυα (στ. 24-25). Τα τόσο αγαπημένα δάκρυα στους νηπτικούς Πατέρες της Εκκλησίας μας, μεταξύ των οποίων δεσπόζουσα θέση κατέχει ο μέγας  Πατήρ της Μυστικής Θεολογίας, ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, που σήμερα τιμάται η μνήμη του . Μαζί με αυτή την πίστη, την πηγαία και αυθόρμητη, αποκαλύπτεται και μία σπουδαία αρετή , που ίσως δεν περίμενε κανείς να την βρει σε έναν πατέρα που τόσο επιφανειακά στην αρχή παρουσιάζεται να προσεγγίζει το Χριστό και τους Μαθητές Του. Μιλώ για την αρετή της αυτομεμψίας . Ο ίδιος άνθρωπος έχει επίγνωση της ασθενικής του πίστης αλλά και αυτήν δεν την ομολογεί απλώς αλλά την καταθέτει στα πόδια του Χριστού και ζητάει ακόμη ένα θαύμα, αυτή τη φορά όμως γι’ αυτόν.

«Βοήθει μου τη απιστία» (στ. 24)

Δεν είναι λοιπόν μόνον η παντοδυναμία του Χριστού η κεντρική ιδέα της σημερινής περικοπής . Είναι και η εσωτερική διαδρομή του πατέρα, η οποία μοιάζει να είναι πολύ οικεία σε μας . Σε εμάς, με την ασθενική πίστη που ίσως και να μην αμφιβάλλουμε ότι γίνονται θαύματα, κρατάμε όμως και ένα κομμάτι του εαυτού μας «προσγειωμένο» στη γη, ετοιμάζοντας την ψυχή μας για την μεγάλη απογοήτευση. Σήμερα, το μήνυμα είναι σαφές: Την δύναμη του θαύματος την καθορίζει η πίστη μας και η απιστία μας είναι εκείνη που την εμποδίζει . Όντως βαρύς ο λόγος και βαριά η ευθύνη. Βαριά και συνάμα υπέροχη. Αποκαλυπτόμεθα όντως συνεργοί κατά χαρίν της λυτρώσεως του εαυτού μας και ολόκληρου του κόσμου . Όποιος συνειδητοποιήσει τη μεγάλη αυτή δύναμη και την μεγάλη ευθύνη που έχει στα χέρια του, ίσως δώσει λίγο ακόμη  ζήλο και λίγη ακόμη  σημασία στην προσευχή , ιδιαίτερα τις ημέρες αυτές . Βαδίζουμε οδόν συνειδητοποιήσης μεγάλης ευθύνης για όσα συμβαίνουν μέσα μας και γύρω μας . Το φως και το σκοτάδι είναι ΚΑΙ επιλογή μας. Και αν νιώθουμε τις δυνάμεις της ψυχής μας εξασθενημένες να επωμιστούν αυτό το βάρος, μένει πάντα η έσχατη προσευχή της ελπίδας και της νέας αρχής:

 Δεν πιστεύω Κύριε, όμως Εσύ μπορείς να κάνεις την απιστία μου πίστη.

 Αμήν!

Πατήστε εδώ για να δείτε σε μορφή pdf το κείμενο και την Ευαγγελική και Αποστολική περικοπή

Η πίστη διώχνει
τον πειρασμό

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

"ΑΛΗΘΕΙΑ, ΤΙ ΣΤΑΥΡΟ ΚΟΥΒΑΛΑΜΕ;"

(Εβρ. δ ́ 14 - ε ́ 1- 6,  Μρκ. η ́ 34 - ­θ ́ 1)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπημένε μου κατηχητή, Αγαπημένη μου κατηχήτρια,

Βρισκόμαστε σήμερα στο πιο ανηφορικό κομμάτι της διαδρομής. Τρίτη Κυριακή των νηστειών, μέσον και κορυφή της αθλήσεως της Μ. Σαρακοστής. Εδώ λοιπόν στο μέσον της διαδρομής, η Εκκλησία προσφέρει πρόγευση Σταυρού. Μας υπενθυμίζει πως δεν είμαστε μόνοι και πως βαδίζουμε δρόμο οπωσδήποτε δύσκολο, αλλά και νικηφόρο. 

Η μεγάλη αυτή μέρα της Σταυροπροσκυνήσεως, έχει ένα πλεονέκτημα, συγκριτικά με την ημέρα της Σταυρώσεως κατά τη Μεγάλη Εβδομάδα: Αφήνει απερίσπαστο τον νου από τα φρικτά γεγονότα της Μ. Πέμπτης, όπου όλο το βάρος πέφτει στη θυσία του Θεανθρώπου. Σήμερα αναλογιζόμαστε την διαχρονικότητα αυτού του ιερού συμβόλου, σήμερα προσηλωνόμαστε στον κήρυκα της ταπεινοφροσύνης, στο λάβαρο της αυτοθυσίας, στον ζωοφόρο Σταυρό, στης Εκκλησίας τον ωραίο Παράδεισο, στο ξύλο της αφθαρσίας, στην γέφυρα συμφιλίωσης ουρανού και γης, όπως οι Πατέρες ερμήνευσαν το κάθετο ξύλο, αλλά και της συνένωσης όλων των ανθρώπων, όπως ερμήνευσαν το οριζόντιο ξύλο.  Σήμερα αισθανόμαστε το βάρος του δικού μας σταυρού, σταυρού προσωπικού και πολλές φορές ιδιαίτερα επώδυνου. Σήμερα όμως δεν αισθανόμαστε μόνοι. Ένα χέρι πληγωμένο αλλά ολοφώτεινο, ίδιο με εκείνο που κλήθηκε να ψηλαφίσει ο Θωμάς, απλώνεται και μας προσφέρει στήριγμα και ελπίδα.

Επιτρέψτε μου όμως να σας θυμίσω κάτι. Μια ξεχασμένη αλήθεια, που σπάνια αναφέρεται και ακόμη πιο σπάνια αναλογιζόμαστε τον συμβολισμό και τις διαστάσεις της: Τη μέρα εκείνη, που σαν νύχτα σκοτείνιασε, όχι ένας αλλά τρεις σταυροί υψώθηκαν στον Γολγοθά: Ο πρώτος, ενός αθώου. Ο δεύτερος ενός αμετανόητου ενόχου. Και ο τρίτος, ενός μετανιωμένου ενόχου,  του πρώτου πολίτη του Παραδείσου, του πρώτου αγίου. Αλήθεια, ποιος σταυρός μας αντιπροσωπεύει καλύτερα; Το ξέρουμε: Του κάθε ανθρώπου η ζωή μοιάζει με σταυρό. Ποιος όμως από τους τρεις σταυρούς εκφράζει καλύτερα την κατάσταση και κυρίως την τακτική μας; Είμαστε οι αθώοι που θυσιαζόμαστε για το καλό των ανθρώπων, χωρίς καν να απολογηθούμε; Μήπως είμαστε οι μετανιωμένοι ένοχοι, που με ετοιμότητα μετανοούμε; Ή μήπως είμαστε οι αμετανόητοι ένοχοι, που μεταθέτουμε διαρκώς τις ευθύνες μας και αθωώνομε διαρκώς τον δήθεν τέλειο εαυτό μας για όσα δεινά μας περιβάλλουν; Ο Σταυρός του Χριστού, η ελπίδα και το τρόπαιο μιας νίκης γλυκαίνει την ψυχή μας και στηρίζει την πίστη μας.  Πόσο όμως μοιάζει με τον δικό μας; Εκείνος ο Σταύρος έγινε ξύλο μαρτυρίου για έναν αθώο. Μόνον εκείνος ο Εσταυρωμένος τόλμησε να ερωτήσει ευθέως του συγχρόνους Του αλλά και τον άνθρωπο κάθε εποχής: «τίς ἐξ ὑμῶν ἐλέγχει με περὶ ἁμαρτίας;» (Ιω, 8, 46). Παραμένει λοιπόν ο Σταυρός εκείνος κατόρθωμα αξεπέραστο και ύψος «δυσανάβατον ανθρωπίνοις λογισμοίς». Συμβολίζει τον δρόμο που κάλυψε ο Δημιουργός για να μας συναντήσει. Πιο κοντά μας μοιάζουν να βρίσκονται οι δύο άλλοι σταυροί, εκείνοι των κοινών ανθρώπων, των δύο ληστών, που βάδισαν ίδιους δρόμους στη ζωή, αλλά εκ διαμέτρου αντίθετους στην αιωνιότητα. Εκείνοι οι σταυροί συμβολίζουν τη δική μας διαδρομή ή τη δική μας άρνηση να συναντήσουμε τον Σωτήρα μας. Οι σταυροί των δύο ληστών μοιάζουν πιο πολύ με τους δικούς μας, αλλά και με τον σταυρό όλης της Οικουμένης, που σφαδάζει αιμόφυρτη κάτω από το βάρος του. Είναι αλήθεια γλυκός, αλλά δυστυχώς και μακρινός ο Σταυρός του Μεγάλου Αθώου. Εμείς αθώοι δεν είμαστε. Εμείς κουβαλάμε σταυρό δίκαιο, συνέπεια των επιλογών μας. Δικαίως απολαμβάνουμε οδύνες, «άξια γαρ ων επράξαμεν», όπως είπε και ο ένας ληστής. Αλήθεια, τι έχουμε να ωφεληθούμε από τον σταυρό του μετανιωμένου ληστή;

Ας αναρωτηθούμε: Διαθέτουμε το θάρρος του ληστή, που θα μας επιτρέψει να επωμιστούμε το βάρος της ενοχής μας; Τολμούμε την αυτοκριτική; Επωμιζόμεθα την ευθύνη μας; Συνειδητοποιούμε την συμμετοχή μας, έστω την μικρή, στο κατάντημα αυτής της κοινωνίας; Σε εποχές όπου όλοι μεταθέτουν τις ευθύνες τους στις ξένες πλάτες, πόσο αντέχουμε τον σταυρό των δίκαιων επιπτώσεων των επιλογών μας;

Πέρα όμως από το θάρρος, ας αναρωτηθούμε και για κάτι άλλο: Διαθέτουμε την αποφασιστικότητα του ληστή για αλλαγή, τον ζήλο του να κερδηθεί ακόμη και το τελευταίο λεπτό μιας χαμένης ζωής. Παραδειγματιζόμαστε από την ετοιμότητα απάρνησης του αμαρτωλού παρελθόντος του, έχουμε νιώσει την βδελυγμία του παλιού του εαυτού.

Εκεί, στα αριστερά, υψώνεται ο σταυρός χωρίς ελπίδα, ο πόνος ο αγιάτρευτος, ο δρόμος ο αδιέξοδος, ο κλεισμένος από την ανθρώπινη επιμονή να βιώνει την αυτοθέωση και την αυτοαθώωση και να ζει με διαρκή πείνα και δίψα γαλήνης. Ας το ομολογήσουμε αδελφοί μου: μοιάζει πολύ ο αριστερός Σταυρός με τον Σταύρο της ανθρωπότητας, τον βαρύ και πικρό από αναζήτηση συντετριμμένων φρεάτων, από επιλογές μίσους και συμπεριφορές εωσφορικής αλαζονείας.

Τέτοιος είναι ο Σταυρός του αμετανόητου ληστή. Σταυρός φτιαγμένος από το ξύλο της πικρής ηδονής του δέντρου του Παραδείσου, όργανο του βροτοκτόνου όφεως, γέφυρα προς την απώλεια. Σταυρός που κρατά καρφωμένο τον άνθρωπο στην αρπαγή, αλλά και στην βλασφημία, όταν καταπληγωμένος, στρέφει τα μάτια στον ουρανό, όχι να προσευχηθεί ή να μετανοήσει, αλλά, σαν τον αμετανόητο ληστή, να διαμαρτυρηθεί στον Θεό, σαν να ήταν Αυτός ο υπαίτιος των πληγών και της οδύνης του. Παραδομένοι οι άνθρωποι στην  ηδονή και την απληστία, απρόθυμοι ακόμη και να συζητήσουν το ενδεχόμενο μιας διαφορετική ζωής, προθυμότατοι όμως όταν η φρίκη του πολέμου πλημμυρίσει τις οθόνες τους, να οδηγήσουν τον θεό στο εδώλιο και να τον ρωτήσουν πώς επιτρέπει τόση αιματοχυσία.

Έλεγε ένας ρώσος στάρετς: Και κανένα καλό έργο να μην έχεις, και πίστη χλιαρή να έχεις, θα σε σώσει ο Θεός, αρκεί να μην αρνιέσαι τον πόνο της αποτυχίας σου. Με άλλα λόγια, ούτε καν το αίτημα μας δεν περιμένει ο Θεός. Μόνον ένα «ήμαρτον», μόνο ένα «απέτυχα», μόνον ένα «δεν θέλω να ζω άλλο έτσι».  Αν νομίζουμε πως η αποδοχή αυτής της αποτυχίας είναι δύσκολη και χρονοβόρα, ένας ληστής έρχεται να μας βεβαιώσει πως αποτελεί απόφαση μιας στιγμής, που βαραίνει όμως όσο όλη η αιωνιότητα.

Σήμερα προσκυνούμε τον Σταυρό του Δεσπότου Χριστού. Ξύλο πανσέβαστο, πηγή αφθαρσίας. Σκοπός όμως είναι, ο σεβασμός αυτός να οδηγήσει σε βίωση του μυστηρίου της αγάπης του Θεού. Και τέτοια βίωση δεν μπορεί παρά να προέλθει από την συνεργασία Θεού και ανθρώπου. Ο Δημιουργός μας έπλασε ανθρώπους αλάθευτους, ικανούς να επιλέξουν και να αποφασίσουν. Ο Πλάστης, από την πρώτη στιγμή της δημιουργίας του ανθρώπου, επεδίωξε μαζί μας σχέση. Και μια σχέση απαιτεί ελεύθερη κατάφαση εκ μέρους και δύο πλευρών. Ο Θεός απέδειξε πως διαθέτει όχι απλώς την διάθεση, αλλά, όπως αναφέρει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, τον μανικό έρωτα προς τον άνθρωπο. Χάριν του ανθρώπου¸ ο Θεός – φρικτό και να το πούμε- εξέρχεται της θεότητας και καλύπτει την απόσταση που δημιούργησε η ανθρώπινη αποστασία. Και εκεί, στον έσχατο Άδη, απλώνει χέρι, ώστε ο καταβεβλημένος ανθρώπος, με όσες δυνάμεις του απομένουν, να πιαστεί και να συναναστηθεί. Για να απλωθεί όμως το χέρι αυτό, πρέπει να εγκαταλειφθούν τα έργα του σκότους. Όσο τα ανθρώπινα χέρια θα μηχανορραφούν, θα αρπάζουν, θα βιαιοπραγούν και θα απεργάζονται την αδικία, το απλωμένο χέρι του Χριστού θα μένει χωρίς ανταπόκριση. Ο Σταυρός Του θα μένει απρόσιτος. Η θυσία Του μάταιη. Όλα όμως θα πάρουν νόημα, εάν αποφασίσουμε να στερεώσουμε τον προσωπικό μας σταυρό στα δεξιά Του. Εκεί τοποθετούνται οι σταυροί της αυτομεμψίας, της μετανοίας και της βαθιάς επιθυμίας για μετάνοια. Ο σταυρός του μετανοημένου  ληστή, πριν ο Σταυρός του Χριστού μεταβληθεί σε κριό διάνοιξης των πυλών του Παραδείσου, έγινε καταπέλτης συντριβής των παθών του. Δεν αρνήθηκε τον πρόσκαιρο πόνο της προσωπικής συντριβής και κέρδισε την αιώνια χαρά της κατά χάριν δικαιώσεως.

Μαζί λοιπόν με τον μεγαλειώδη Τίμιο Σταυρό, ας ατενίσουμε και τον άλλον, τον μικρότερο, αλλά και τον καθοριστικό σταυρό ενός ανθρώπου που αρνήθηκε να απελπιστεί, αρνήθηκε να δραπετεύσει από την ευθύνη, αρνήθηκε να εγκαταλείψει την αιωνιότητα. Αν από αυτόν αντλήσουμε θάρρος, αποφασιστικότητα και πίστη, ο άλλος, ο ένας και μοναδικός τίμιος Σταυρός,  θα μεταβληθεί σε πηγή ουρανίων δωρεών και θεϊκού ελέους. Ας μην επιμένουμε στην αλαζονεία και την σκληροκαρδία. Είναι τα μόνα πάθη που εμποδίζουν τον Θεό να μας ανυψώσει. Μας έχει ετοιμάσει Παράδεισο. Ας μην τον αρνηθούμε. Αμήν._ 

Πατήστε εδώ για να δείτε σε μορφή pdf το κείμενο και την Ευαγελική & Αποστολική περικοπή 

Κυριακή της
Σταυροπεοσκυνήσεως

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

"Η ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΠΑΡΕΑ"

(Εβρ. 1, 10-­14 & 2, 1­-3, Μρκ. β ́ 1-­12)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπημένε μου Κατηχητή, Αγαπημένη μου Κατηχήτρια,

 Σε πρώτη ανάγνωση, η σημερινή ευαγγελική περικοπή φαίνεται να αναφέρεται σε ένα ακόμη θαύμα του Χριστού. Το γεγονός είναι ότι, πέραν της εξιστορήσεως του θαύματος της ιάσεως του παραλυτικού της Καπερναούμ, έχουμε μπροστά μας ένα υπέροχο και συγκινητικό δείγμα φιλίας και συμπαράστασης προς έναν παραλυτικό άνθρωπο εκ μέρους των συγχωριανών του. Από τον ζήλο τους να φέρουν τον φίλο τους μπροστά στον Διδάσκαλο για να τον θεραπεύσει, δεν διστάζουν να ξηλώσουν τις σκέπη του σπιτιού όπου έχει καταλύσει ο Χριστός και να τον κατεβάσουν με σκοινιά. Δικαιολογημένα, το γεγονός αυτό έχει αποτυπωθεί με πολλούς και διάφορους τρόπους σε φορητές εικόνες και σε πολλές αγιογραφίες ιερών ναών.

Διαβάζω και φέτος την περικοπή αυτή και για μια ακόμη φορά αναρωτιέμαι, πώς συνδυάζεται με το ευρύτερο πλαίσιο της Μεγάλης Σαρακοστής. Γιατί το επέλεξε η Εκκλησία μας; Η πρώτη και προφανής απάντηση είναι για να μας θυμίσει ακόμη μία φορά, πως Εκείνος που σε λίγες εβδομάδες θα καθηλωθεί στον Σταυρό, αιμόφυρτος και ανυπεράσπιστος, είναι ο ίδιος ο Θεός μας. Νομίζω όμως πως η εξιστόρηση αυτή έχει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, που ίσως και να έγιναν αιτία, το θαύμα αυτό να βρει τη θέση του στην τόσο κατανυκτική αυτή περίοδο.

Πριν φτάσουμε εκεί, επιτρέψτε μου να σας υπενθυμίσω πως  ο Χριστός μας έχει έναν πολύ κεντρικό, πολύ βασικό στόχο σε όλη την διαδρομή Του επί της γης. Είναι ακριβώς ο ίδιος στόχος, που κατ’ εξοχήν αναδεικνύεται τις ημέρες αυτές της μεγάλης Σαρακοστής. Ποιος είναι αυτός;

 Η καταπολέμηση της σκληροκαρδίας.

Πρόκειται για ένα πάθος που κατεξοχήν χαρακτηρίζει τους Φαρισαίους, αποτελεί όμως και έναν διαχρονικό κίνδυνο για όλους τους ανθρώπους όλων των εποχών, θρησκευόμενων και μη.

Όπως θα θυμάστε, ήδη από την περίοδο του Τριωδίου, το πάθος αυτό στηλιτεύεται με χαρακτηριστικό τρόπο στις δύο κεντρικές παραβολές: Του Τελώνου και του Φαρισαίου, καθώς και τού Ασώτου – Σωζόμενου Υιού. Και σήμερα, δεύτερη Κυριακή των Νηστειών, η Εκκλησία μας, με την περικοπή αυτή, φροντίζει να διατηρήσει ζωντανό αυτόν τον στόχο. Σε μια έντονη περίοδο νηστείας και πνευματικών αγώνων, ξανά η σκληροκαρδία καιροφυλακτεί. Παίρνει βέβαια άλλες μορφές: Του οίκτου και την περιφρόνησης απέναντι στον κόσμο που συνεχίζει να ζει στην ασωτία και την κραιπάλη, της κατάκρισης και των εσωτερικών σχολίων για εκείνους που δεν νηστεύουν, του φουντώματος ενός αδιόρατου και μυστικού εγωισμού, που ψιθυρίζει στ’ αυτιά μας πως μόνον εμείς, με την προσωπική μας διαδρομή, με τα προσωπικά μας κατορθώματα, θα είμαστε από τους λίγους που θα καταφέρουμε να φτάσουμε στο κενό μνημείο της Αναστάσεως. Επανειλημμένως οι Πατέρες μας μάς κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου της κενοδοξίας που βεβαίως γεννά την σκληροκαρδία. Ήδη από την Κυριακή πριν την Καθαρά Δευτέρα, ο Απόστολος Παύλος μας έχει προειδοποιήσει για την κενοδοξία, την κατάκριση και την κατασπάραξη του αδελφού μας: «Ποιος είσαι εσύ που θα κρίνεις έναν ξένο υπηρέτη; Μόνο ο Κύριος του μπορεί να κρίνει αν στέκεται ή όχι στην πίστη του, γιατί ο Θεός έχει τη δύναμη να τον στηρίξει» (Ρωμ. 14, 4).  

Και ιδού σήμερα ενώπιόν μας ένας παράλυτος. Τότε, κάποιος άνθρωπος σε αδυναμία να κουνήσει το κορμί του. Σήμερα, γύρω μας, άλλοι παράλυτοι, σε αδυναμία να ανασάνει η ψυχή τους. Τι να ΄ναι χειρότερο; Το ίδιο ρωτάει και ο Χριστός:

«Τι είναι ευκολότερο να πω στον παράλυτο:   ‘’σου συγχωρούνται οι αμαρτίες’’ ή  να του πω ‘’σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα’’; (στ.9)»

Και βέβαια, καθόλου τυχαίο πως και σήμερα, σταθεροί συνομιλητές σε τέτοιου είδους διλήμματα όπως πάντα οι Φαρισαίοι.

Όπως είπαμε λοιπόν, σε πρώτη ανάγνωση σήμερα, ένας παράλυτος. Αν όμως θελήσουμε να ανασηκώσουμε λίγο το προφανές και να ρίξουμε μια ματιά στις λεπτομέρειες της σημερινής περικοπής, νομίζω πως θα εντοπίσουμε αποκαλυπτικούς συμβολισμούς και θα αντλήσουμε βαθύτατα διδάγματα συμπόνιας και απεγκλωβισμού από τον μασκαρεμένο με ευσέβεια ατομοκεντρισμό μας. Οι φίλοι του σημερινού παραλύτου θα μπορούσαν να μείνουν απερίσπαστοι να απολαύσουν τη διδασκαλία του Χριστού. Προτιμούν όμως να δώσουμε χέρι συμπαράστασης στον παράλυτο αδελφό. Προτιμούν να βρουν την ουσία στο «εμείς» και να κάνουν τον φίλο υγιή, μέλος ισότιμο μιας παρέας που μαζί θα πορευθούν στην καθημερινότητά τους όταν ο Χριστός θα φύγει από την Καπερναούμ .

 Βασικό ζητούμενο της ευλογημένης περιόδου της Σαρακοστής δεν είναι απλώς να στερηθούμε την τροφή. Βασικό στόχος είναι αυτό το «εμείς», αυτό το «μαζί».  Είναι ζωτική ανάγκη να ανοίξουμε στην καρδιά μας χώρο για τον άλλον. Αποκαθηλώνοντας από τον θρόνο της ψυχής μας τα υλικά αγαθά, που μας κρατούν διαρκώς εγκλωβισμένους στον φαύλο κύκλο, πείνα-αρπαγή-κορεσμός και πάλι πείνα, πλαταίνουμε και δημιουργούμε  χώρο  για τις ανάγκες και του «άλλου». Οι στερημένοι, όχι μόνον σωματικά αλλά ψυχικά και πνευματικά, «άλλοι» είναι πολλοί και κυκλοφορούν γύρω μας,  ζητιανεύοντας  λίγο χώρο στην καρδιά μας. Δεν είναι όλοι προνομιούχοι όπως ο σημερινός παραλυτικός της Καπερναούμ, που η παρέα του τον φρόντισε και με την αγάπη και την επιμονή της τον οδήγησε ενώπιον του Ιατρού σωμάτων και ψυχών. Οι περισσότεροι άνθρωποι θυμίζουν τον άλλον εκείνον παραλυτικό, που για 38 χρόνια περίμενε ένα χέρι να τον ρίξει πρώτον στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά.  Αλήθεια, θυμάστε το παράπονό του;

«Κύριε, άνθρωπον ουκ έχω» (Ιω. 5,7).

Πλήθος γύρω μας οι παραλυτικοί άνθρωποι. Και δεν είναι μόνον η έλλειψη ανθρώπων για να τους δώσουν λίγα ευρώ ή ένα πιάτο φαΐ. Εξίσου τραγική είναι η έλλειψη ανθρώπων για να συγχωρέσουν, να αφουγκραστούν, να γλυκάνουν πληγές, να χαρίσουν συγνώμη. Σε κόσμο που σκέφτεται ακριβώς με τον τρόπο των Φαρισαίων, σε κόσμο που κρίνει μόνον από αυτά που φαίνονται, από την υπακοή σε κανόνες, από τη συμμόρφωση στους νόμους, αδιαφορώντας για τη μοναξιά, την άγνοια, την πείνα για ένα χάδι, την δίψα για ένα χαμόγελο, σήμερα ο Χριστός μας καλεί να μοιάσουμε στους καρδιακούς φίλους, στην ευλογημένη παρέα του παραλυτικού της Καπερναούμ. Μπορεί να μην αναφέρεται στο Ευαγγέλιο, αλλά παίρνω το θάρρος να υποψιαστώ πως, μαζί με την ευεργεσία προς τον κατάκοιτο αυτό άνθρωπο, έδωσε και την ευλογία του σε εκείνους που δεν άφησαν τον φίλο τους μόνο με το πρόβλημά του αλλά δαπάνησαν χρόνο και δυνάμεις, προκειμένου να βρει τη λύτρωση .

Όταν οι εποχές αγριεύουν, όπως έχει αγριέψει η δική μας εποχή, όταν όλα γύρω μοιάζουν απειλητικά και ο καθένας από μας αισθάνεται ότι, την ώρα του μεγάλου πόνου και του μεγάλου προβλήματος, καμιά κρατική δομή ή επίσημη υπηρεσία δεν θα τον προστατέψει, όλο το βάρος της συμπαράστασης και της παρηγοριάς πέφτει στον διπλανό, τον πλησίον, τον σύντροφό, τον φίλο, σε εκείνον που, χωρίς να το σκεφτεί και χωρίς να περιμένει τίποτα σε ανταπόδοση, θα εγκαταλείψει τις μικροδουλειές του και τον μικρόκοσμό του και θα χαρίσει απλόχερα αγάπη και συμπόνια. Σε τέτοιες εποχές σαν τη δική μας, ιδιαίτερα μέσα από τον ρόλο μας, εκείνον του κατηχητή, του δασκάλου ή του γονιού, αναλαμβάνουμε και τον επιπλέον ρόλο να μάθουμε στους νεότερους να ζούνε στο «μαζί», να έχουν τα μάτια ανοιχτά στο πρόβλημα του διπλανού, να είναι έτοιμοι να ανταποκριθούν στην ανάγκη του φίλου, να θεωρούν πως η αγάπη και οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πάνω από κάθε βιοπορισμό και κάθε μικρό υπολογισμό.

Το μοναδικό κάτι παραπάνω που έχει η Εκκλησία μας σε σύγκριση με τους τόσους οργανισμούς αλληλεγγύης και εθελοντισμού του κόσμου,  είναι πως μπορεί να λειτουργήσει ως ένα εργαστήριο αγάπης, ως μια γέφυρα προς μία θεϊκή καρδιά που ξαναθύμισε στους ανθρώπους να αγαπούν όπως ο Θεός αγάπησε τον κόσμο μέχρι κενώσεως, μέχρι θανάτου, θανάτου δε Σταυρού.

Προπόνηση αγάπης είναι η μεγάλη Σαρακοστή! Ας μην μείνουμε ούτε εκτός αγώνος ούτε εκτός νυμφώνος!

Αμήν!

Πατήστε εδώ για να δείτε σε μορφή pdf το κείμενο και την Ευαγελική & Αποστολική περικοπή 

Ο Ευαγγελισμός
της Θεοτόκου

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

"ΕΛΑ ΚΑΙ ΔΕΣ ΜΟΝΟΣ ΣΟΥ"

(Ιω. 1, 44-52,     Εβρ. 11, 24-26, 32-40)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπημένε μου κατηχητή, αγαπημένη μου κατηχήτρια, 

H σημερινή περικοπή αποτελεί ίσως τον πιο μακρύ αλλά και τον πιο πυκνό διάλογο ολόκληρου του Eυαγγελίου. Μικρές προτάσεις, σύντομες περιγραφές, κοφτές φράσεις είναι τα στοιχεία που κάνουν την σημερινή περικοπή να θυμίζει διάλογο κινηματογραφικό.

Με την πρώτη ματιά, δεν φαίνεται να βρισκόμαστε μπροστά στη διατύπωση μίας πνευματικής διδασκαλίας ή σε ένα εντυπωσιακό θαύμα. Άλλωστε, αυτό παραδέχεται και ο ίδιος ο Χριστός μας (στ. 51). Όλα θυμίζουν μια καθημερινή στιχομυθία, που θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί ανά πάσα στιγμή ανάμεσα σε φίλους.

Και όμως! Πίσω από τις μικρές αυτές φράσεις, ο πρόθυμος μελετητής μπορεί να φανταστεί, έστω και μετά από 2000 χρόνια, την δύναμη και την ακτινοβολία της προσωπικότητας του Ιησού, αλλά και την βαθιά επίδραση που ασκούσε σε όσους τον συναναστρέφονταν.

«Έλα μαζί μου», είναι η πρώτη φράση. Μια κοφτή πρόσκληση, χωρίς να έχουν προηγηθεί ούτε κάποιες συστάσεις. Ο Ευαγγελιστής ούτε καν αναφέρει ότι ο Φίλιππος ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση αυτή. Ούτε καν περιγράφει ότι ακολούθησε τον Χριστό. Είναι αυτονόητο, παραλείπεται ως απολύτως φυσιολογικό και αναμενόμενο.

Τι προϋποθέσεις υπάρχουν αλήθεια, για να υπάρξει τόσο άμεση ανταπόκριση εκ μέρους του Μαθητή; Για φανταστείτε: Κάποιος άγνωστος μας απευθύνει το λόγο με ένα «έλα μαζί μου». Ποια θα ήταν άραγε η πρώτη μας αντίδραση; Πόσες πιθανότητες θα δίνετε στον εαυτό σας να ανταποκριθεί; Ελάχιστες! Εκτός εάν ...  Εκτός εάν θα έλειπε μόνον αυτή η φράση για να ολοκληρώσει έναν εσωτερικό πόθο και μια εσωτερική προετοιμασία για κάτι που έρχεται και που θα το περιμένατε πως και πως!

Νομίζω πως η φράση αυτή αποτελεί ίσως την πιο συχνή κλήση του Χριστού προς τον καθένα μας ξεχωριστά σε κάθε περίσταση της ζωής μας. Την ώρα που οι δρόμοι των επιλογών μας κλείνουν, Εκείνος καλεί:

«Έλα μαζί μου!»

Την ώρα που οι θεωρίες διαψεύδονται και οι σταθερές καταρρέουν, Εκείνος καλεί:

«Έλα μαζί μου!»

Την ώρα της αφόρητης μοναξιάς, την ώρα της άγριας ερημιάς, την ώρα της εγκατάλειψης, την ώρα της απελπισίας, Εκείνος καλεί:

«Έλα μαζί μου!»  

Είναι αλήθεια πως ο πόθος αυτής της συμπόρευσης γεννιέται, τις περισσότερες φορές, από εσωτερική συντριβή. Ακόμη και τότε όμως, η πρόσκληση αυτή, γλυκιά και λυτρωτική, ανανεώνει την ύπαρξη και της δίνει ξανά το κουράγιο να σταθεί στα πόδια της και να βεβαιωθεί πως τίποτε δεν τελείωσε.

Είναι γεγονός πως, κυρίως την ώρα της μεγάλης χαράς ή της μεγάλης λύπης, αισθανόμαστε μεγάλη την ανάγκη να έχουμε έναν άνθρωπο στο πλάι μας. Έτσι εξηγείται και η αντίδραση του Φίλιππου να μοιραστεί με τον φίλο του την εσωτερική του πληρότητα. Αυτές τις ώρες όμως, είναι επίσης γεγονός, πως μας περιμένει και μια απογοήτευση: Είμαστε πιο μόνοι απ’ όσο νομίζουμε, όχι γιατί ο άλλος δεν θέλει αλλά γιατί δεν μπορεί να μας νιώσει. Τα έντονα συναισθήματα και οι ακραίες εσωτερικές καταστάσεις είναι προορισμένες να βιωθούν μόνον από εμάς τους ίδιους. Είναι οι ώρες που αισθανόμαστε πως, μόνον μία σχέση είναι σε θέση να αντέξει τα ύψη της χαράς και τα βάθη της λύπης μας:

Η σχέση μας με το Θεό.

Είναι λίγο πικρό, αλλά και εμείς οι ίδιοι ξέρουμε πως η κατανόηση του άλλου φτάνει έως ένα ορισμένο σημείο. Θέλουμε αλλά δεν μπορούμε. Μπορούμε άραγε κάτι να κάνουμε; Μπορούμε να αυξήσουμε τη δύναμη της συμμετοχής μας στον πόνο ή στη χαρά του άλλου; Ανθρωπίνως, δεν φαίνεται να είναι εφικτό. Αυτό όμως που είναι εφικτό, είναι η ένωση με την μεγάλη θεϊκή καρδιά, που τα καταλαβαίνει όλα και ξέρει κάθε στιγμή τι και πως πρέπει να μιλήσει και να δράσει. Η ένωση με τον Χριστό, η εφικτή και αληθινή μέσω των Μυστηρίων της Εκκλησίας μας, δεν είναι απλώς ένα συναισθηματικό ή ένα θεωρητικό γεγονός. Είναι άσκηση και αύξηση συμπόνιας που μας κάνει να βλέπουμε τους ξένους ως αδελφούς και τους μακρινούς ως «πλησίον», και μάλιστα «πλησίον» μέχρι ταυτίσεως.

Στην περικοπή, ούτε ο Ναθαναήλ καταλαβαίνει. Η απάντηση του είναι επιπόλαιη (στ. 47). Ο Φίλιππος μοιάζει απελπισμένος και ως έσχατη καταφυγή επιλέγει την πρόσκληση που και εκείνος έλαβε πριν από λίγο:

«Έλα και δες μόνος σου!»

Αυτή η φράση κρύβει όμως και μια ελπίδα, ελπίδα βαθιά πως η εμπειρία θα λειτουργήσει και στον άλλον άνθρωπο. Είναι μια ελπίδα που τόσο πολύ έχουν ανάγκη γονείς, δάσκαλοι, παιδαγωγοί, κατηχητές και όλοι εκείνοι που νοιάζονται να μεταδώσουν κάτι από εκείνα που οι ίδιοι γεύτηκαν και απήλαυσαν προς τους νεώτερους. Είναι λυτρωτική αυτή η ελπίδα ιδίως για όσους είδαν τα λόγια, την ανατροφή, ακόμη και το προσωπικό παράδειγμα, να μην λειτουργούν στις νεώτερες γενιές. Είναι η βεβαιότητα πως ο Θεός θα αναλάβει να αναπληρώσει τα ελλείμματα της πνευματικής παιδαγωγίας μας και θα πάρει ο ίδιος από το χέρι τους νέους ανθρώπους και θα τους οδηγήσει με τρόπο που μόνο εκείνος ξέρει στην αγκαλιά Του.

 Ο Ναθαναήλ πείθεται και φτάνει στη συνάντηση. Και ακούει:

«Να ένας γνήσιος Ισραηλίτης, χωρίς δόλο μέσα του» (στ. 48).

Νομίζω πως η φράση αυτή εκφράζει τον βαθύτατο πόθο κάθε πνευματικού ανθρώπου: Να ακούσει κάποτε από το στόμα του Θεού αυτόν τον μεγάλο έπαινο:

«Να ένας γνήσιος χριστιανός που δόλο δεν έχει στην ψυχή του».

Τι άλλο να ποθήσει μια ψυχή από το να ακούσει από τον ίδιο τον Δημιουργό της την επιβεβαίωση της αγνότητας και της καθαρότητάς της! Κυρίως μάλιστα, όταν η ζωή περνάει ανάμεσα σε καταστάσεις και ανθρώπους μοχθηρίας, πονηρίας, διπροσωπίας, ιδιοτέλειας και κυνικού συμφέροντος! Τι τίτλος τιμής η αθωότητα και η αγνότητα για την κάθε ανθρώπινη ψυχή!

Πόσο έτοιμος εμφανίζεται και ο Ναθαναήλ να ανοιχτεί ολόψυχα στα θαύματα του Θεού, χωρίς να αναλύσει, να αμφισβητήσει, να μετρήσει! Πόσο έτοιμος για ομολογία πίστεως, σαν το μικρό αθώο παιδάκι που αναγνωρίζει τον γονιό του μετά από χρόνια ορφάνιας και αναζήτησης και του παραδίδεται ολοκληρωτικά!

Και πόση παρηγοριά για κάθε έρημο άνθρωπο αυτού του κόσμου, που πέρασε τη ζωή του περιφρονημένος και αγνοημένος, άγνωστος μεταξύ άγνωστων, μόνος και κατάμονος, όπως ζούνε εκατομμύρια άνθρωποι γύρω μας, η ερώτηση, μαζί και διαπίστωση, μαζί και λύτρωση του Ναθαναήλ:

«Από πού με ξέρεις;» (στ. 49)

Και πόση γαλήνη από τα λόγια του Χριστού, που διαβεβαιώνουν, πως ούτε στιγμή  της ζωής μας δεν διαφεύγει από τη γλυκιά Του ματιά, ακόμη κι όταν κρυβόμαστε κάτω από τη δική μας συκιά, ίδια εκείνη των πρωτόπλαστων, όταν γεμάτοι ενοχή νόμισαν πως είναι αθέατοι! Οι ενοχές μας είναι εδώ και συχνά αποσυρόμαστε στην κρυψώνα μας, νομίζοντας πως η θέση μας είναι πια στο σκοτάδι. Εκεί, μας θυμίζει σήμερα ο Χριστός πως το βλέμμα Του ακόμη μας χαϊδεύει και περιμένει, Έτοιμος να ξανανταμώσουμε, κοιτώντας ξανά ο ένας τον Άλλον στα μάτια.

Κάθε φορά που φτάνω στην περικοπή αυτή, φαντάζομαι τα πρόσωπα και τις αντιδράσεις των σημερινών πρωταγωνιστών: Τον Φίλιππο να μαγνητίζεται από το βλέμμα του Χριστού και να τα εγκαταλείπει όλα. Μετά, την απογοήτευση του, όταν ο Ναθαναήλ δεν καταλαβαίνει. Μετά, το βλέμμα της καχυποψίας του Ναθαναήλ, που γρήγορα δίνει τη θέση του στο θαυμασμό και τη δοξολογία. Και τέλος, ένα πιθανό χαμόγελο του Χριστού, όταν βλέπει την αντίδραση του Ναθαναήλ και του υπόσχεται πως θα ατενίσει σε λίγο τους ουρανούς να ανοίγουν! Προσπαθώ να συλλάβω τη γλυκύτητα του βλέμματος του Ιησού, όταν υπόσχεται τα επουράνια μεγαλεία.

Όπως σας είπα και στην αρχή, τα λόγια της περικοπής από μονά τους δεν λένε και πολλά πράγματα. Αν όμως ήμασταν σε θέση, τέτοια άδολη καρδιά να καταθέσουμε στην παιδαγωγία μας, τέτοια εμπειρία από μια συνάντηση με το γλυκύ βλέμμα του Ιησού να μεταδώσουμε,  με τέτοια παρρησία και βεβαιότητα να αναθέσουμε στον ίδιο τον Θεό την παιδαγωγία των ψυχών που μας ανατέθηκαν και με τέτοια στάση και ζωή να υποσχόμαστε πως ο δρόμος μας κρύβει ανοιχτούς ουρανούς,  νομίζω πως η ζωή στην εκκλησία μας θα έπαιρνε βαθιές ανάσες. Όλοι το ξέρουν πια, πως λίγη επιρροή έχουν τα λόγια στην ανθρώπινη ψυχή. Σκεφτόμαστε πολλές φορές τι να πούμε και πως να το πούμε και αμελούμε το «τι» και «πώς» πρέπει να ζούμε. Ξεχνάμε τη δύναμη της ζωντανής παρουσίας, η οποία πολλές φορές μιλά και κραυγάζει με τη σιωπή.

Αν αυτό, για τους περισσότερους από μας, ακούγεται όμορφη σκέψη αλλά λιγάκι ...  ρομαντική και ουτοπική, ας αναλογιστούμε την δύναμη των άψυχων εικόνων που οι περισσότεροι από μας θα κρατάμε την Κυριακή που έρχεται, την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Αν ένα αγιογραφημένο άψυχο ξύλο είναι σε θέση να γεννά κατάνυξη, ελπίδα και παρηγοριά, πόσο μεγαλύτερη είναι η δύναμη τής ζωντανής μας παρουσίας, ακόμη και της σιωπηλής, όταν έχουμε επιτρέψει στη Χάρη του Θεού να κατευθύνει τις πράξεις και τα λόγια μας! Η Κυριακή που έρχεται είναι η Κυριακή των εικόνων, κυρίως όμως των ζωντανών εικόνων, ημών των ανθρώπων, που ντυθήκαμε θεϊκά χαρακτηριστικά και δύναμη παρηγοριάς και ελπίδας για όλους, όσοι μας συναναστρέφονται .

Μια σκηνή περνάω από το μυαλό μου, που ποτέ δεν έχω δει άλλα από τα βάθη της καρδιάς μου εύχομαι να έχει συμβεί και να συμβαίνει όσο το δυνατόν συχνότερα:

Παιδί του κατηχητικού μας να μιλάει με φίλο του και να του λέει, τι εμπειρίες έχει στο κατηχητικό. Εκείνον να αμφισβητεί και να του ανταπαντά:

«Σιγά, και τι να περιμένει κανείς τέτοιες εποχές από ένα κατηχητικό;»

Και ο μαθητής μας να μην μπορεί να περιγράψει, να μην μπορεί να εκφράσει αυτά που ζει και να καταφεύγει στου Φιλίππου τη φράση:

«Έλα και θα δεις μόνος σου!»

Μακάρι !

Και μια μόνο σκέψη από την Αποστολική περικοπή:

Παρελαύνουν ενώπιόν μας όλοι οι μάρτυρες της Παλαιάς Διαθήκης. Και στο τέλος, ο Παύλος, με μια φράση πέντε λέξεων, μας καλεί σε αυτοκριτική και αυτομεμψία:

«Ων ουκ ην άξιος ο κόσμος» (στ. 38)

«Γι  αυτούς ο κόσμος δεν ήταν άξιος».

Ζητάμε συχνά και επικαλούμεθα τη δύναμη και την Χάρη των Αγίων μας. Αλήθεια, είμαστε άξιοι της παρουσίας τους; Τουλάχιστον από την αυτονόητη αρνητική απάντηση, ας αποκτήσουμε την ταπεινοφροσύνη και αυτή ίσως και να επιτρέψει στην Χάρη να ενεργήσει.

Αμήν!

Πατήστε εδώ για να δείτε σε μορφή pdf το κείμενο και την Ευαγελική & Αποστολική περικοπή 

Ιεραποστολή-
Φίλιππος & Ναθαναήλ

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Προετοιμαστείτε για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου
(κείμενα, τραγούδια, θεατρικά έργα, χειροτεχνίες κλπ)

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΡΟΦΗΣ, ΝΗΣΤΕΙΑ ΚΟΣΜΟΥ

(Μτθ. στ ́ 14-­21, Ρωμ. 13,  11­-14, 14 1-­4)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπητέ μου κατηχητή, Αγαπητή μου κατηχήτρια,

Ζούμε σε μια χώρα, όπου οι μισές και παραπάνω επιχειρήσεις έχουν ως αντικείμενο το φαγητό. Εκπομπές, περιοδικά και διαδίκτυο έχουν γεμίσει από λαχταριστές συνταγές. Κατά βάθος, αληθινός βασιλιάς της εποχής μας φαίνεται πως είναι η κοιλιά του ανθρώπου. Ακόμη και σε περιόδους νηστείας, το κύκλωμα της γαστρονομίας δεν φαίνεται να πτοείται: Οι νηστίσιμες λιχουδιές και οι απίστευτοι συνδυασμοί νηστίσιμων υλικών κάνουν ακόμα και τις μέρες αυτές να γίνονται αφορμή για γκουρμέ φαγοπότι. Από τη στιγμή που η νηστεία, αλλά και όλες οι εκδηλώσεις του εορταστικού κύκλου της πίστης μας, έχασαν, για τους περισσότερους από μας, το πνευματικό τους υπόβαθρο και έγιναν απλώς λαογραφικές εκδηλώσεις «για το καλό», δεν είναι πολύ δύσκολο, και τα παραδοσιακά να τηρήσουμε και τα νόστιμα να μην στερηθούμε. Το τι επιτρέπεται και το τι απαγορεύεται μοιάζει πολλές φορές με ένα θλιβερό κρυφτούλι με κανόνες και εκκλησιαστικούς περιορισμούς, που ψάχνουμε τρόπους να παρακάμψουμε, σαν το μικρό παιδί που αναζητά τρόπους να ξεγελάσει τη μαμά του και να φτάσει στο ποθητό βάζο με το γλυκό.

 Βρισκόμαστε μπροστά σε μια περίοδο νηστείας. Μπροστά σε έναν δρόμο που μοιάζει για τους πολλούς γραφικός, βασανιστικός, ανώφελος και αναχρονιστικός. Είναι αλήθεια πως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί θα πρέπει να αναστείλουν μια από τις βασικότερες λειτουργίες του σώματος και να στερηθούν μια από τις αμεσότερες χαρές της ζωής αυτής: Το φαγητό. Και όμως! Αν θα θέλαμε να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας, θα βλέπαμε πως, πολύ εύκολα, η ανάγκη να τραφούμε καταλήγει, τις περισσότερες φορές, σε ένα πάθος να καταβροχθίσουμε και να μετατρέψουμε το φαΐ σε  υπέρτατο νόημα ζωής. Ο δούλος της κοιλιάς, ο κοιλιόδουλος, χωρίς να το καταλαβαίνει, έχει αποδειχτεί πως ο δρόμος προς την ευτυχία περνάει μόνον μέσα από τη χρήση κάθε διαθέσιμου πόρου αυτής της γης. Και μάλιστα, η τάση αυτή, δεν έχει φρένο τον χορτασμό της κοιλιάς. Αυτό θα ήταν τουλάχιστον ένας φραγμός και ένας φυσικός περιορισμός. Δυστυχώς, η απληστία, που ξεκινάει από την τροφή, γίνεται τρόπος ζωής και κάνει τον άνθρωπο να τα θέλει όλα αποκλειστικά δικά του. Όπως η κοιλιά εθίζεται να μην αφήσει ούτε πόντο που να μην καταληφθεί από λιχουδιές, έτσι και η καρδιά εθίζεται να μην παραχωρεί ούτε εκατοστό στον άλλον. Δεν είναι τυχαίο που σήμερα η Εκκλησία μας, στην κυριακάτικη ευαγγελική περικοπή πριν την έναρξη της Μεγάλης Σαρακοστής, ξεκινάει με την εντολή της συγγνώμης.

«Αν συγχωρήσετε τους ανθρώπους για τα παραπτώματά τους θα σας συγχωρήσει και σας o ουράνιος Πατέρας σας. Αν όμως δεν συγχωρήσετε στους ανθρώπους τα παραπτώματά τους, και ο πατέρας σας δεν θα συγχωρήσει τα δικά σας παραπτώματα» (Μτθ 6, 14-15).

Σκεφτείτε λίγο την λέξη «συγχωρώ». Τι άλλο μπορεί να σημαίνει από το ότι παραχωρώ χώρο στον άλλον, από το ότι η καρδιά μου χωράει το λάθος του αλλού, τη διαφορετικότητα του άλλου, τα ιδιαίτερα ελαττώματα και τα ιδιαίτερα προτερήματα του;  Έτσι είναι: Ο λαίμαργος άνθρωπος είναι λαίμαργος και στις σχέσεις του. Είναι καταναλωτής ανθρώπων, καταναλωτής αγάπης και μάλιστα καταναλωτής άπληστος .

Ακόμη και έτσι όμως, πάλι το ερώτημα παραμένει: Γιατί όχι καταναλωτής τροφής και ανθρώπων, αν αυτό μου δίνει χαρά και νόημα ζωής;

 Ο Χριστός μας, στο σημερινό Ευαγγέλιο καταλαβαίνει την επιθυμία μας να πλουτίσουμε. Μας ξέρει γιατί αυτός μας έπλασε. Νιώθουμε άδειοι, έρημοι, πεινασμένοι και διψασμένοι. Νιώθουμε πως βρεθήκαμε σε έναν κόσμο ματαιότητας, όπου τίποτε δεν είναι σταθερό και όλα τα φθείρει ο χρόνος. Η Εκκλησία μας, που αντηχεί τη φωνή του δικού Του σώματος, δεν μας καλεί να βασανίσουμε τον εαυτό μας, στερώντας τον από αυτές τις μικρές και λίγες χαρές, όπως το φαγητό. Η Εκκλησία μάς καλεί να ξεκολλήσουμε από τη μιζέρια του κόσμου, να μην αρκεστούμε στα φθαρτά και τα προσωρινά αλλά να αναζητήσουμε χαρά και πλούτο που ούτε σκουριά ούτε οι κλέφτες μπορούν να τον απειλήσουν (Μτθ. 6,19).

Ο ίδιος ο Χριστός μας, μάς καλεί να απελπιστούμε από τον κόσμο και να αποδεχτούμε το γεγονός πως τίποτα μόνιμο, βαθύ και αληθινά συναρπαστικό δεν  έχουμε να περιμένουμε από αυτόν. Σε όλη την σημερινή περικοπή κυριαρχούν οι λέξεις «ουρανός» και «επουράνιος Πατέρας». Όλη η σημερινή περικοπή είναι μία αρπαγή από την γη και μια πρόσκληση για στροφή της κεφαλής προς τα πάνω, ή μάλλον προς τα μέσα. Διότι σήμερα, με τα λόγια του Χριστού, θυμόμαστε πως είμαστε γιοι και θυγατέρες Πατέρα επουρανίου και άφθαρτου και πως τα γήινα, τα φθαρτά και τα ασήμαντα δεν είναι σε θέση να χορτάσουν τους βαθείς  πόθους και τις επιθυμίες μας. Η νηστεία από μόνη της δεν λέει τίποτε. Αντίθετα, μπορεί να γίνει ακόμη ένα εργαλείο εγκλωβισμού στα μέτρα και στις απαιτήσεις αυτού του κόσμου. Βλέπει ο Χριστός και τους Φαρισαίους να νηστεύουν. Ξέρει όμως πως η νηστεία τους αυτή τρέφει την λαιμαργία τους για τον έπαινο και τον θαυμασμό των ανθρώπων.

Δεν είναι αυτοσκοπός η νηστεία. Είναι μια εσωτερική υπέροχη προπόνηση ετοιμασίας όλης της ύπαρξης, σώματος και ψυχής, να λεπτυνθούν για να μπορέσουν να συντονιστούν με τους λεπτότατους κυματισμούς μιας άλλης πραγματικότητας, με τους λεπτούς ήχους μιας άλλης ουράνιας Πατρικής φωνής, που μας καλεί να σταματήσουμε να επενδύουμε στα κτιστά και να αναζητήσουμε την αληθινή άκτιστη πατρίδα μας. Τέτοιες διαδρομές πρέπει να παραμείνουν κρυφές σε μια κοινωνία που ξέρει μόνον να παχαίνει την καρδιά και την κοιλιά. Όσοι νηστέψουν αλλά δεν αποστρέψουν με διάθεση ολόκαρδη τα μάτια από τον κόσμο της κατανάλωσης, ταλαιπωρούν απλώς τον εαυτό τους. Και η σημερινή περικοπή μας βάζει ένα πνευματικό τεστ: Ναι, να νηστέψουμε, αλλά να παρατηρήσουμε συγχρόνως και τον εαυτό μας:  Τι συνοδεύει την νηστεία μας; Χαρά ή λύπη; Χαμόγελο ή κατήφεια; Αλλαγή προτεραιοτήτων ή θλιβερά γευστικά υποκατάστατα; Πιεζόμαστε επειδή απαρνιόμαστε χαρές και μικρά δώρα της ζωής αυτής ή έχουμε καταφέρει να στρέψουμε τη ματιά μας στους θησαυρούς μιας άλλης πραγματικότητας, θησαυρούς που δεν μπορούν να μας τους στερήσουν οι συνθήκες της ζωής αυτής;

 Αν θέλετε μάλιστα να αφιερώσετε λίγο χρόνο στοχασμού και στην αποστολική περικοπή, θα διαπιστώσετε με πόσο υπέροχο τρόπο ο Άγιος Απόστολος Παύλος, με τον δικό του τρόπο, έρχεται να συντονιστεί με τα λόγια του Χριστού:

Μιλάει για τη νύχτα αυτού του κόσμου (Ρωμ. 13,12). Πολλά πράγματα μπορεί να συμβολίζει η νύχτα: Την αμαρτία, τη διαστροφή, την ατιμία, τον θάνατο. Συμβολίζει όμως και την ματαιότητα, τη φθαρτότητα και τη μιζέρια αυτού του κόσμου. Με το δικό του λοιπόν υπέροχο λόγο μας καλεί να σταματήσουμε να επενδύουμε στον κόσμο αυτόν. Στον κόσμο, που δεν  μπορεί να μας χορτάσει, που δεν μπορεί να μας ξεδιψάσει. Ο Παύλος δεν μας απαγορεύει απλώς τα φαγοπότια, τα μεθύσια, την ασύδοτη και ακόλαστη ζωή (Ρωμ. 13,13). Στην ουσία μας διαβεβαιώνει πως δεν είναι ωφέλιμα, πως δεν έχουν τίποτα να μας δώσουν πως δεν κρύβουν χαρά, πως μας αφήνουν στο τέλος πιο μόνους και πιο στερημένους από πριν. Μας καλεί να ντυθούμε τον Χριστό (Ρωμ. 13,14), για να αλλάξουμε κριτήρια και να πειστούμε πως ανήκουμε σε μια άλλη πραγματικότητα, λουσμένη στο φως και την αληθινή πλησμονή. Αυτή η άλλη πραγματικότητα έχει σαν υπέρτατο νόμο, όχι την αρπαγή αλλά το κέρασμα, το δόσιμο και τη συγχωρητικότητα. Αυτόν τον τρόπο ζωής ήρθε να μας φέρει και να μας φανερώσει ο Χριστός στη γη με το λόγο Του, το παράδειγμα Του, την θυσία Του την ανάστασή Του. Μας καλεί να στρέψουμε τη ματιά μας σ΄ Εκείνον και να μετριόμαστε με τη δική Του ύπαρξη. Αν δεν το κάνουμε, όπως πολλοί άνθρωποι δεν το κάνουν, θα αναζητούμε την αξία μας, συγκρινόμενοι με τα λάθη των άλλων και θα παρηγοριόμαστε για την μιζέρια μας, αναζητώντας διαρκώς τις πτώσεις των αδερφών μας. Αυτός που κρίνει ξένο δούλο (Ρωμ. 14,4), ξέρει κατά βάθος πως είναι λίγος και ανεπαρκής. Δεν το αντέχει και ψάχνει μια φτηνή παρηγοριά στα λάθη των άλλων. Όποιος όμως δέχτηκε τη φιλοξενία στον άπειρο χώρο της αγάπης του Θεού, αποκτά την ικανότητα και την ευλογία να ποθεί να βρεθούν όλοι οι άνθρωποι στην ίδια αγκαλιά και μαθαίνει να είναι και ο ίδιος για τον κόσμο μια μεγάλη καρδιά κι ένας τόπος που οι άνθρωποι γαληνεύουν και αισθάνονται ασφαλείς από τη διαρκή κατάκριση και τη διαρκή απειλή που τους επιφυλάσσει αυτός ο αδηφάγος κόσμος.

Δεν ξεκινούμε από Δευτέρα μόνον νηστεία τροφής. Ξεκινούμε νηστεία κόσμου, απάρνηση των ψεύτικων δώρων του και εγκαινιάζουμε πόθο και ελπίδα Χριστού και της αγκαλιάς Του, που μέσα της είναι κρυμμένοι όλη η θησαυροί της ζωής.

Πατήστε εδώ για να δείτε σε μορφή pdf το κείμενο και την Ευαγελική & Αποστολική περικοπή 

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Προετοιμαστείτε για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου
(κείμενα, τραγούδια, θεατρικά έργα, χειροτεχνίες κλπ)

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

ΚΡΙΣΗ ΤΕΛΙΚΗ, ΕΔΩ ΚΑΙ ΤΩΡΑ

(Κατά Ματθαίον 25, 31-46, Α΄ Κορινθίους 8, 8-13 & 9, 1-2)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπητέ μου κατηχητή, Αγαπητή μου κατηχήτρια,

Η σημερινή παραβολή είναι απολύτως ξεκάθαρη και δεν αφήνει κανένα περιθώριο παρερμηνείας της απάντησης που δίνει. Ποιο είναι όμως το ερώτημα; Ίσως να μπορεί να διατυπωθεί κάπως έτσι:

Τι ζητάει από μας ο Θεός; Πώς θα μας κρίνει; Και μάλιστα, όχι μόνον τότε, στο μακρινό μέλλον, αλλά και στο παρόν, σε κάθε στιγμή της τωρινής ζωής μας.

Ένα πρώτο ερώτημα είναι το γιατί να βάλουμε στη ζωή μας κριτή; Γιατί να αγωνιούμε πώς θα μας κρίνει ο Θεός; Η ζωή μας περνάει κανονικά, οι απασχολήσεις μας συνεχίζονται, ο καθένας από μας, βυθισμένος στον μικρόκοσμό του, είναι αμφίβολο αν έχει έστω και λίγα λεπτά να νοιαστεί για το αν εγκρίνει ο Θεός τις επιλογές του. Και στο κάτω κάτω, οι εποχές μας πλέον δεν ασχολούνται με την άποψη κάποιου, που βρίσκεται έξω από αυτόν τον κόσμο. Και μάλιστα δεν ασχολούνται με κάποιον που κραδαίνει μια απειλή για κόλασες και παράδεισους.

Ένα δεύτερο ερώτημα είναι το τι μπορεί να σημαίνει Κόλαση και Παράδεισος, ενώ είμαστε ακόμη ζωντανοί; Είναι άραγε καταστάσεις που μας περιμένουν μετά; Υπάρχει η πρόγευσή τους ήδη από αυτή τη ζωή; Και τελικώς, ποιος μας βεβαιώνει πως υπάρχουν στ΄ αλήθεια;

Η αλήθεια είναι πως σήμερα ο Χριστός απειλεί, σχεδόν τρομοκρατεί. «Πηγαίνετε» , λέει στους άσπλαχνους, «εσείς οι καταραμένοι στο πυρ το αιώνιο, το ετοιμασμένο για τους δαίμονες».

 Το πολύ ενδιαφέρον είναι πως αυτοί οι καταραμένοι δεν δέχονται τις κατηγορίες. Αρνούνται πως αδιαφόρησαν να περιθάλψουν τον Θεό. Αντίθετα, αντιλαμβανόμαστε πως ήταν σε επιφυλακή για να Τον αναγνωρίσουν , όταν θα εμφανιστεί.

Τα λόγια του Χριστού μας είναι σοκαριστικά. Και αυτοί που σκανδαλίστηκαν, είναι οι ίδιοι που σκανδαλίστηκαν με την παραβολή του Ασώτου, με την παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου, με την παραβολή του καλού Σαμαρείτη. Είναι οι Φαρισαίοι, που ουσιαστικά εκπροσωπώντας εκείνους τους θρησκευόμενους ανθρώπους όλων των εποχών, που αντιλαμβάνονται την πνευματική ζωή ως κάτι μεταφυσικό, επουράνιο, αποκομμένο από τα εγκόσμια, εκείνους που με αγωνία διαρκώς επιδιώκουν να εξευμενίσουν έναν Θεό της φαντασίας τους, που δήθεν ζητά διαρκώς την εφαρμογή εντολών, κανόνων, τύπων και απαγορεύσεων.

Ιδού λοιπόν, κατά τη γνώμη μου, η απάντηση στο πρώτο ερώτημα: Αποδέκτες της σημερινής παραβολής είναι εκείνοι, που αληθινά αναζητούν την αλήθεια, εκείνοι, που έχουν βάλει την αναζήτηση του Θεού ως σημαντική παράμετρο της ζωής τους.

Τότε λοιπόν, θα πείτε, χίλιες φορές καλύτερα ζουν οι άπιστοι και οι αδιάφοροι. Τουλάχιστον εκείνοι δεν βρίσκονται διαρκώς υπόδικοι και απολογούμενοι!

Πολύ σωστά! Αν όντως ο Θεός βάλθηκε να καταδυναστεύει τις ζωές μας, καλύτερα μακριά Του!

Βλέπετε λοιπόν, γιατί με τόση οξύτητα μιλά σήμερα ο Θεός σε εκείνους που έχουν τόσο εσφαλμένη εντύπωση για τον Θεό; Βλέπετε, πως, εάν δεν τους ταρακουνήσει και τους αφήσει να πορεύονται με τόσο λάθος εικόνα για Εκείνον, οι επιλογές του είναι δύο:

 Ή θα περάσουν μια ζωή διαρκούς αγωνίας για το εάν έχουν ικανοποιήσει τον Θεό μέσα από την εφαρμογή ατελείωτων «πρέπει», ή, αργά ή γρήγορα, θα εγκαταλείψουν τον Θεό, εξαντλημένοι από μια ατέλειωτη προσπάθεια, που ποτέ δεν είναι αρκετή.

Σήμερα ο Χριστός αποφασίζει να μιλήσει στους Φαρισαίους και στους τυπολάτρες θρησκευόμενους με τη δική τους γλώσσα:

«Ώστε φοβάστε την Κόλαση! Ώστε νομίζετε πως το μοναδικό ενδιαφέρον μου είναι το εάν θα εφαρμόσετε ένα ατέλειωτο κατεβατό εντολών για να με έχετε δικό σας! Έ, λοιπόν, αυτό που φοβάστε το έχετε πάθει ήδη. Είστε στην Κόλαση του χωρισμού σας από Μένα. Δεν είμαι Αυτός που νομίζετε, δεν είμαι εκεί που νομίζετε. Ήδη βιώνετε την οδύνη της στέρησής μου και δυστυχείτε, διότι δεν σας έφτιαξα δούλους μου προσκυνημένους, φοβισμένους και αγχωμένους για το τι μ΄ αρέσει και τι όχι. Κι εσείς σέρνεστε σαν τα φοβισμένα ζωντανά. Σας έφτιαξα εικόνες μου, όντα χαράς από το κέρασμα αγάπης προς όλους, όντα σχέσης με τον άλλον και Εμένα. Κι εσείς νοιάζεστε μόνο να περισώσετε μια ψεύτικη εικόνα σας, ανύπαρκτη και ουτοπική, μεταβάλλοντας την εγωιστική τελειομανία σας σε δήθεν θέλημα μου. Δικός μου είναι ο Παράδεισος της ανοιχτής αγκαλιάς, της αποδοχής  και της  αγάπης. Η Κόλαση είναι δικό σας κατασκεύασμα, συνέπεια της  απομάκρυνσής σας από μένα. Κόλαση υπάρχει και παραϋπάρχει. Μόνο που είναι η αυτοκαταδίκη σας. Κόλαση είναι εκεί που εσείς αποφασίσατε να μην είμαι».

Ιδού λοιπόν και απάντηση στο δεύτερο ερώτημα: Από τη ζωή αυτή ξεκινά ο δρόμος προς τη ζωή και ο δρόμος προς το πυρ της θεϊκής στέρησης.  

Αν θέλετε, ρίξτε μια ματιά και στην αποστολική περικοπή. Κοιτάξτε με πόσο υπέροχο τρόπο ο υπέροχος Άγιος Παύλος μας αποενοχοποιεί από τα «πρέπει» και θέτει ως κριτήριο του σωστού και του λάθους, τον σκανδαλισμό του αδελφού μας. (Α΄ Κορ. 8, 9-13)

Όλοι διψάμε Θεό. Κάποιοι το ξέρουν και κάποιοι όχι. Εκείνοι που το ξέρουν, ψάχνουν. Και σήμερα ο Χριστός λυτρώνει από τη δίψα της αναζήτησης και δείχνει δρόμο ασφαλή. Οι άνθρωποι γύρω μας δεν είναι όντα λάσπης και καταδίκης στην ανυπαρξία. Δεν αποτελούν απειλή για την ελευθερία και την αξία μας. Δεν θέλουν και δεν μπορούν να μας βλάψουν αληθινά. Μπορούν ίσως από άγνοια και πόνο, να μας πληγώσουν. Αν όμως πιστέψουμε τα λόγια του αγαπημένου μας Χριστού –και πρέπει να τα πιστέψουμε- η θεϊκή εικόνα σε κάθε άνθρωπο δεν εξαφανίζεται. Στιγματίζεται, μα δεν καταστρέφεται. Σ΄ αυτήν την κρυμμένη, αλλά ολοζώντανη θεϊκή εικόνα, πρέπει να έχουμε την ματιά προσηλωμένη. Και μάλιστα σε μια εικόνα, όχι αναπαράσταση ή αντίγραφο Θεού, αλλά εικόνα-δρόμο προς συνάντηση με τον Θεό που λαχταράμε και θα κάναμε τα πάντα για ένα - δυο δευτερόλεπτα να βρεθούμε στη σκιά Του. Κι έρχεται σήμερα και μας λέει:

«Δυο δευτερόλεπτα μόνο; Διατίθεμαι για όλη τη ζωή σου, φτάνει να μένεις κοντά στους ανθρώπους. Φέρσου τους σα να ΄μουν εγώ, αγκάλιασέ τους σα να ΄μουν εγώ, μίλα τους σα να ΄μουν εγώ, ταπεινώσου απέναντί τους σα να ΄μουν εγώ. Μέσα  απ’  αυτούς  θα δεις το έλεος και την αγάπη μου να σε πλημμυρίζουν, μέσα  από τη δική τους ματιά, τη γεμάτη ευγνωμοσύνη για την αγάπη που τους έδειξες, θα γευτείς  τη δική μου αποδοχή».

Ύπαρξε άνθρωπος που ρώτησε φίλο του για κάποιον κοινό γνωστό  τους:

«Πώς τον ανέχεσαι; Αν είχα δεχτεί εγώ αυτή την συμπεριφορά, θα τον είχα διαγράψει».

Κι ό άλλος του απάντησε:

«Το σκέφτηκα κι εγώ. Μετά όμως σκέφτηκα: Ζήτησα από τον Θεό να ελκύσει κοντά Του με κάθε τρόπο. Ήξερα πως κοντά Του πάνε οι ταπεινοί και πως, για να σπάσει ο εγωισμός μου, θα είχα ζόρι. Λες λοιπόν, ο άνθρωπος αυτός, ο προσβλητικός και απαράδεκτος για τα μέτρα του κόσμου, να είναι άγγελος Κυρίου που με λειαίνει να χωρέσω από εκείνο το στενό πορτάκι που οδηγεί στο έλεός Του; Και δεν θα το πιστέψεις: Όχι μόνον δεν τον διαγράφω, άρχισα και να του είμαι υποχρεωμένος. Ίσως  και να ‘ναι ο Χριστός που με προπονεί και περιμένει με αγωνία να τα καταφέρω».

Ζητάμε όλοι τον Θεό. Καιρός να αφουγκραστούμε λίγο και τις οδηγίες που μας δίνει για να βρεθούμε στην αγκαλιά Του!_

Πατήστε εδώ για να δείτε το κείμενο, την Ευαγελική και Αποστολική περικοπή σε μορφή pdf 

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Προετοιμαστείτε για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου
(κείμενα, τραγούδια, θεατρικά έργα, χειροτεχνίες κλπ)

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

H ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΚΛΗΡΟΚΑΡΔΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ

 (Β΄ Κορ. 4, 6-15, Λκ. 15, 11-32)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπητή μου κατηχήτρια, Αγαπητέ μου κατηχητή

Η παραβολή του ασώτου είναι ίσως μία από τις σημαντικότερες παραβολές του Ευαγγελίου. Έχει άλλωστε λεχθεί πως, και όλο το Ευαγγέλιο να χανόταν, η παραβολή αυτή θα ήταν αρκετή για τη σωτηρία των ανθρώπων.

Καταρχάς θα ήθελα να σου ζητήσω να ρίχναμε μια ματιά στον τίτλο. Η λέξη «άσωτος» δεν εκφράζει πλήρως το περιεχόμενο της ιστορίας μας. Αντίθετα, μπορεί να προκαλέσει και κάποια παρεξήγηση: «Άσωτος» είναι αυτός που δεν σώζεται, ο μη σεσωσμένος. Αυτός ο χαρακτηρισμός δεν αφορά τον μικρότερο γιο της παραβολής. Εκείνος, όχι μόνον σώθηκε, αλλά αποκαταστάθηκε και σε ακόμα υψηλότερη θέση από αυτήν που είχε πριν φύγει από το πατρικό του σπίτι. Ένας τίτλος λοιπόν όπως «η παραβολή του σωσμένου γιου» θα ανταποκρινόταν περισσότερο στην αλήθεια.

Πολύ γνωστός βέβαια είναι και ο τίτλος «η παραβολή του σπλαχνικού πατέρα». Οπωσδήποτε ο τίτλος αυτός αντικατοπτρίζει πλήρως τη στάση του Θεού απέναντι στον κάθε άνθρωπο. Επίτρεψέ μου όμως να σου θυμίσω τις συνθήκες εκείνες υπό τις οποίες η παραβολή αυτή ελέχθη. Εάν τις λάβουμε υπ’ όψιν, ίσως και να φανεί ο αληθινός πρωταγωνιστής της παραβολής αυτής, πάνω στον οποίον ο Χριστός μας στήριξε ολόκληρη την υπόθεση.

Σου θυμίζω πως βρισκόμαστε στο 15^ο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του Λουκά. Στην αρχή του κεφαλαίου αυτού, ο Άγιος Ευαγγελιστής μας ενημερώνει για τις αντιδράσεις των Γραμματέων και των Φαρισαίων, καθώς βλέπουνε τον Ιησού να αποδέχεται τη συνύπαρξη με τις πόρνες, τους τελώνες και τους άλλους αμαρτωλούς, που η κοινωνία των «καθωσπρέπει» έχει περιφρονήσει και απομακρύνει. Αντιλαμβάνεσαι πως πίσω από την παραβολή του ασώτου αλλά και των δύο μικρότερων παραβόλων που προηγούνται – της παραβολής του χαμένου προβάτου και της παραβολής της χαμένης δραχμής – κρύπτεται η επιθυμία τού Χριστού να εντοπίσει και όσο το δυνατόν να γιατρέψει τις σκληροκαρδία όλων εκείνων, που θεωρούν τον εαυτό τους σωσμένο και τον ξεχωρίζουν από τους αμαρτωλούς. Άλλωστε και η παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου, ίδιο σκοπό έχει.

Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Τα κριτήρια των ανθρώπων και ιδιαίτερα των θρησκευόμενων ανθρώπων, πολλές φορές, δεν ταυτίζονται με τα κριτήρια του Θεού. Εκεί που η φαρισαϊκή σκληροκαρδία περιφρονεί και καταδικάζει, η θεϊκή ευσπλαχνία συμπονά, στηρίζει και αποκαθιστά. Σε αυτό ακριβώς το σημείο κρύβεται το καινούργιο που φέρνει ο Χριστός στον κόσμο, αλλά και η ρήξη Του με την νοοτροπία του ανθρώπου της Παλαιάς Διαθήκης. Ο παλαιός Νόμος, οι κανόνες, οι διατάξεις και οι περιορισμοί δεν αναιρούνται. Δεν αρκεί όμως η υποταγή στο Νόμο για να σωθεί ο άνθρωπος. Ποτέ κανείς άνθρωπος δεν είναι σε θέση να τηρήσει πλήρως τον Νόμο της Παλαιάς Διαθήκης. Σε αυτή την ανεπάρκεια τού ανθρώπου, έρχεται η Χάρις και το έλεος του Θεού να αναπληρώσουν τα κενά και την ανθρώπινη αδυναμία και να δωρίσουν στον άνθρωπο, πέρα από κάθε ανθρώπινη δικαιοσύνη, το έλεος και τη σωτηρία. Συγχρόνως μία προειδοποίηση, τραγική αλλά και καταλυτική, κρύβεται στην παραβολή: Ο άνθρωπος της πιστής εφαρμογής του Νόμου, ο άνθρωπος που ξόδεψε τη ζωή του για να εφαρμόσει μέχρι κεραίας τα «μη» και τα «πρέπει» , ο άνθρωπος που αισθάνεται πως δικαιούται την δίκαιη αμοιβή, αφού εκπλήρωσε όλες τις εντολές, υπάρχει ο κίνδυνος να μείνει έξω από τη βασιλεία του Θεού, όχι γιατί τον απέρριψε ο Θεός, αλλά διότι από μόνος του έμεινε ξένος από έναν κόσμο που είναι ποτισμένος από συγχώρεση, αποδοχή του αμαρτωλού και αδελφοσύνη όλων των παιδιών του Θεού, των τραυματισμένων από πάθη, αδυναμίες και λανθασμένες επιλογές.

Αν αυτά λάβεις υπ΄ όψιν σου, εύκολα θα καταλάβεις ποιος είναι στην πραγματικότητα ο αληθινός πρωταγωνιστής της παραβολής αυτής αλλά και ποιον τύπο ανθρώπου, με αγωνία και αγάπη προσπαθεί ο Χριστός μας να συνεφέρει και να λυτρώσει. Πρωταγωνιστής της παραβολής στη πραγματικότητα είναι ο μεγάλος αδελφός. Είναι εκείνος που έμεινε κάτω από την ομπρέλα του Νόμου. Εφάρμοσε όλες τις διατάξεις και τους κανονισμούς του πατρικού σπιτιού, δεν έφυγε και δεν αρνήθηκε τον πατέρα, ίσως και να μην αυθαδίασε ποτέ. Και όμως! Φαίνεται πως δεν κατάλαβε ποτέ τι ήταν για τον πατέρα του και σε τι σπίτι βρισκόταν!

Ο δυστυχής! Μια ζωή πάλευε να εξαγοράσει την αγάπη του πατέρα και δεν έβλεπε ότι αυτή, κάθε μέρα, κάθε ώρα, κάθε λεπτό, προσφερόταν δωρεάν. Με αγωνία τηρούσε κάθε κανονισμό και κάθε διάταξη του πατρικού νόμου, μήπως και τελικά αγαπηθεί και δεν έβλεπε πως, όση αγάπη δεχόταν, δεν ήτανε αμοιβή, δεν ήταν αξιομισθία αλλά ξεχείλισμα από σπλάχνα πατρικών οικτιρμών. Ήταν γιος, μα ζούσε σαν μισθίος, σαν υπηρέτης. Ήταν κληρονόμος, αλλά ζούσε σαν υπάλληλος, τρομοκρατημένος από άτεγκτο εργοδότη.

Γνωρίζει ο Χριστός η στάση αυτή απέναντι στο Θεό, στάση καταπίεσης και  διαρκούς ενοχής, δεν αφορά μόνο το ιερατείο των Ισραηλιτών. Γνωρίζει πως θα αποτελεί πάντα έναν διαρκή κίνδυνο για κάθε άνθρωπο που θα θελήσει να βαδίσει τον δρόμο που οδηγεί στο Θεό. Ο πανάρχαιος δρόμος της ενοχής, που ρίζωσε και θέριεψε τις θρησκείες και που θέλει τον Θεό να καιροφυλακτεί πάνω στα νέφη, περιμένοντας με χαιρεκακία να πατάξει τον κάθε αμαρτωλό, είναι βαθιά ριζωμένη στην ανθρώπινη ψυχή μέχρι και σήμερα. Φαίνεται πως είναι ευκολότερο για τον άνθρωπο να γίνει υποζύγιο δυνάμεων επουρανίων παρά να αναλάβει την ευθύνη των πράξεών του και να αποδεχτεί την ανεπάρκειά του. Είναι αλήθεια πως είναι δύσκολη η αποδοχή ενός Θεού που συγχωρεί, διότι έτσι πλήττεται καίρια ο ανθρώπινος εγωισμός. Φαίνεται πως πολλοί άνθρωποι προτιμούν ένα συμβόλαιο καλών πράξεων και αμοιβής με τον Θεό παρά να ομολογήσουν ενώπιον Του την ανεπάρκεια και τη συντριβή τους. Αυτή η συντριβή όμως είναι που ανοίγει τις πόρτες του πατρικού σπιτιού στο μικρότερο γιο την ώρα που η θλιβερή αλαζονεία της τήρησης του συμβολαίου με τον Θεό γεμίζει πίκρα, παράπονο και μισαλλοδοξία την ψυχή του μεγαλυτέρου.

 Αγαπητή μου κατηχήτρια, αγαπητέ μου κατηχητή

Πρέπει να βρούμε το θάρρος να εξετάσουμε με ειλικρίνεια την ποιότητα της πίστης, πριν καλέσουμε παιδιά και νέους ανθρώπους να μας ακολουθήσουν. Τι εικόνα έχουμε για τον Θεό; Τι εικόνα έχουμε για τον εαυτό μας; Ποια είναι η σχέση μας με Εκείνον; Τον φοβόμαστε; Τον αγαπάμε; Τι νομίζουμε πως περιμένει από μας; Την άψογη συμπεριφορά μας; Τις καλές μας πράξεις; Την πιστή τήρηση των καθηκόντων μας;  Ή μήπως τη συντριβή μας, την επίγνωση των ασθενών μας δυνάμεων, την ευγνωμοσύνη μας για την δωρεάν αγάπη Του που απλόχερα μας προσφέρει κάθε στιγμή; Και επιπλέον; Τι εικόνα έχουμε για τους… άλλους, τους διαφορετικούς; Αλήθεια, πιστεύουμε πως, παρά τα λάθη τους, τις αμαρτίες τους, ακόμη και τον χλευασμό τους απέναντι στα δικά μας ιερά και όσια, θα βρούνε χάρη ενώπιον του κοινού πατέρα όλων μας; Ή μήπως θα σταθούμε στην πύλη του πατρικού σπιτιού και θα μοιράζουμε δελτίο εισόδου, ανάλογα με τις φαντασιώσεις μας, ως προς  τα προσόντα που χρειάζεται κάποιος για να μπει; Φαντάζεστε μήπως στην εικόνα; Να καλεί ο πατέρας από μέσα τα χαμένα του παιδιά, τα ταλαιπωρημένα και συντετριμμένα, και εμείς στο όνομα της αυτοδικαίωσης μας να εμποδίζουμε με νύχια και με δόντια αυτή τη συνάντηση;

Ένας τέτοιος ο προβληματισμός συχνά παρεξηγείται και από κάποιους θεωρείται πως σχετικοποιεί την αμαρτία. Μεγάλο λάθος! Ο Πατέρας δεν είπε πότε στον μικρότερο γιο του πώς καλά έκανε και έφυγε και πως δεν έγινε τίποτα για όσα έπραξε και υπέστη στην εξορία. Δεν τον δικαίωσε, τον ελέησε. Η στάση μας απέναντι στην αμαρτία πρέπει να παραμείνει ξεκάθαρη, απόλυτη και έντιμη. Και συγχρόνως, η στάση μας, περιμένοντας τον πεσμένο αμαρτωλό, πρέπει να παραμείνει γνήσια πατρική, εικόνα και ομοίωση της αγάπης που καθημερινά δεχόμαστε χωρίς να το αξίζουμε: Αγάπης γεμάτης επιείκεια, γλυκιάς ματιάς, τρυφερού χαδιού και έννοιας αληθινής για κάθε άνθρωπο που παλεύει στη ζωή αυτή και κουβαλάει σαν σταυρό την προσωπική του τραγωδία.

Είναι αλήθεια πως συχνά το μυαλό μας συντάσσεται με τον μεγάλο γιο. Η καρδιά μας όμως ταυτίζεται με τον μικρότερο γιο, που γνώρισε το «τίποτα» του εαυτού του και γεύτηκε την πληρότητα της πατρικής αγάπης και της επουράνιας κληρονομιάς.

Όσο για την αποστολική περικοπή, αφιέρωσε λίγο χρόνο να τη διαβάσεις, ώστε να συνειδητοποιήσεις, πως, κατά τον Απόστολο Παύλο, εύθραυστα σκεύη είμαστε (Β΄ Κορ. 4,7), που αξιωθήκαμε να φιλοξενήσουμε θησαυρό πολύτιμο: Τη Χάρη του Θεού. Καύχησις δεν χωρεί καμία. Μόνον ευγνωμοσύνη και δοξολογία στον Θεό, μαζί και απέραντη επιείκεια απέναντι στους ανθρώπους.  

Πατήστε εδώ για να δείτε το κείμενο, την Ευαγελική και Αποστολική περικοπή σε μορφή pdf 

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Προετοιμαστείτε για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου
(κείμενα, τραγούδια, θεατρικά έργα, χειροτεχνίες κλπ)

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

ΑΝ Ο ΦΑΡΙΣΑΙΟΣ ΕΙΧΕ TABLET

(Λκ. 18, 10-14 - Β΄ Τιμ. 2, 1-10)

Του Ηλία Λιαμή Δρ. Θεολογίας,  Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας

Αγαπημένη μου κατηχήτρια, Αγαπημένε μου κατηχητή,

  Την Κυριακή αυτή ανοίγει το Τριώδιο. Πρόκειται για μια περίοδο προετοιμασίας πριν τη μεγάλη Σαρακοστή. Ανοίγει ο δρόμος προς την αναστάσιμη χαρά. Μια χαρά όμως που θα κερδηθεί μέσα από κόπο, μέσα από θυσία, μέσα από τον πιο οδυνηρό πόνο που δεν είναι άλλος, από το χτύπημα του εγωισμού μας. Αυτού του μεγάλου δυνάστη της ψυχής μας που σε κάθε εποχή ξέρει να παγιδεύει με χίλιους δυο τρόπους, άλλοτε εμφανιζόμενος με διάθεση επιθετική και ανταγωνιστική και άλλοτε κρυπτόμενος πίσω από προσωπείο ευσεβείας και καλοσύνης.

 Και οι δύο περικοπές σήμερα, τόσο η Αποστολική όσο και η Ευαγγελική, το ίδιο πάθος φανερώνουν: Τον εγωισμό, που παίρνει πολλά και διάφορα ονόματα: Υπερηφάνεια, αλαζονεία, έπαρση, εγωκεντρισμό. Πίσω από όλα αυτά τα ονόματα, πάντα η ίδια ανάγκη του πεσμένου ανθρώπου: Να γίνει ο εαυτός του το κέντρο του κόσμου και όλα, από εκεί να ξεκινούν και εκεί να καταλήγουν. Από την πρώτη στιγμή της πτώσης στον Παράδεισο μέχρι της συντέλειας του αιώνος, πάντα το ένα, το μεγάλο, ίσως και το μοναδικό αμάρτημα: Η εκθρόνιση του Θεού Πατέρα απ’ την ανθρώπινη ψυχή και η στέψη του εαυτού μας ως θεού.

Σήμερα ο Φαρισαίος φαίνεται να προσεύχεται. Στον 11^ο όμως στίχο της περικοπής, τρεις λέξεις («σταθείς προς εαυτόν») μας φανερώνουν την κρυμμένη αλήθεια: Προσευχόμενος, δεν βάζει ο Φαρισαίος ενώπιόν του τον Θεό ως αποδέκτη της προσευχής του! Ενώπιόν του στέκει ο θεοποιημένος εαυτός του. Αυτόν υμνεί, αυτόν ευχαριστεί, αυτόν δοξάζει.

Δεν τα αναφέρω όλα αυτά για να ανάψω μέσα σου το θυμό ή την περιφρόνηση μπροστά σε μια τόσο μεγάλη υποκρισία. Σκοπό έχω περισσότερο να σε καλέσω να δούμε μαζί την φαρισαϊκή δυστυχία. Σκέψου λίγο την τραγωδία του Φαρισαίου αλλά και την τραγωδία όλων των οπαδών του μέσα στην ιστορία! Κοίτα το άγχος του, την ανασφάλεια του, την ανάγκη του να αποκτήσει θαυμαστές, οπαδούς, followers της ευσέβείας του. Δες την πείνα του για αναγνώριση, για αποδοχή. Λυπήσου για το κατάντημα του, αυτού και κάθε ομοίου του, να κραυγάζει στο μέσον του ναού, στο μέσον της αγοράς, και, στις μέρες μας, στο μέσον των μεγάλων εκδηλώσεων ή του διαδικτύου:

 «Θαυμάστε με, αποδεχτείτε με, αγαπήστε με. Χωρίς εσάς δεν έχω εαυτό, χωρίς το θαυμασμό σας είμαι άδειος, κενός, ανύπαρκτος, δυστυχής. Αν δεν είμαι ο πρώτος προσκεκλημένος στις συνάξεις σας, ταράζομαι. Αν προτιμήσετε άλλον για να συνεργαστείτε, δεν βρίσκω γαλήνη. Αν επαινέσετε κάποιον μπροστά μου, τον εχθρεύομαι γιατί δεν είμαι εγώ» .

 Αγαπημένη μου κατηχήτρια, Αγαπημένε μου κατηχητή,

 Αν με τους μαθητές σας καταφέρετε μαζί να εντοπίσετε το μέγα πρόβλημα του Φαρισαίου, δηλαδή την ακόρεστη δίψα του για έπαινο και θαυμασμό, νομίζω πως θα λάβετε πολύ εύστοχες αλλά και διασκεδαστικές απαντήσεις αν κατόπιν τους ζητούσατε να αναρωτηθούν, τι θα έκανε σήμερα ο Φαρισαίος με ένα tablet ή ένα κινητό. Ποιος ξέρει; Ίσως να έβγαζε μια selfie κάθε φορά που θα βρισκόταν σε μια ακολουθία , με το πρόσωπο του αλλοιωμένο από ευσέβεια και κατάνυξη. Ίσως να φωτογράφιζε συχνά το νηστίσιμο μενού του. Ή ακόμη, να δημοσίευε μικρές Πατερικές φράσεις, αφήνοντάς μας να καταλάβουμε πόσο πολύ γνώση έχει της Βιβλικής και της Πατερικής θεολογίας. Ή, ποιος ξέρει, ίσως να ανακοίνωνε τον τόπο μιας πνευματικής συγκέντρωσης με τη λεζάντα:

 «Ο Φαρισαίος βρίσκεται στην τάδε τοποθεσία και είναι κατασυγκινημένος».

 Το μόνο βέβαιο είναι πως, ό,τι κι αν είχε αναρτήσει, θα έτρεχε με μανία τρεις και τέσσερεις και πέντε φορές την ημέρα να ελέγχει τα likes, να χαίρεται κάθε φορά που θα αυξάνονται ή να πικραίνεται με γνωστούς και φίλους που ακόμα δεν τον έχουνε τσεκάρει. Δεν είναι απίθανο να λάβετε τέτοιες απαντήσεις. Είναι τόσο διαχρονική η ανάγκη του ανθρώπου να βρίσκει αξία μέσα από τη ματιά των άλλων, ώστε ακόμα και ένας έφηβος θα καταφέρει εύκολα να εντοπίσει ανάλογα σημερινά συμπτώματα.

 Κι αφού εντοπίσετε εύκολα τον τύπο του σημερινού Φαρισαίου, ίσως να αναρωτηθείτε:

 Άραγε, Τελώνη σήμερα θα βρούμε;

 Μάλλον δύσκολο! Όπως τότε, έτσι και σήμερα, οι Τελώνες κρύβονται πίσω από τις κολώνες του ναού και παραμένουν αθέατοι, και στο διαδίκτυο και στον αληθινό κόσμο. Είναι εκείνοι που παίρνουν αξία από τη σχέση τους με το Θεό, σχέση που τους δίνει τη δυνατότητα να κάνουν διαρκώς την αυτοκριτική τους και να έχουν την ματιά τους προσηλωμένη περισσότερο στα λάθη τους παρά στην ανεπάρκεια των άλλων. Όπως τότε έτσι και σήμερα, οι Τελώνες δεν έχουν χρόνο για αναρτήσεις και περαντζάδες στην αγορά και στους μεγάλους διαδικτυακούς δρόμους. Έχουν δουλειά πολύ να κάνουν με τον εαυτό τους, έχουν σκοπό, έχουν νόημα ζωής:

Κάθε μέρα να ειρηνεύουν όλο και περισσότερο με τον εαυτό τους και το Θεό και, μέρα με τη μέρα,  να βελτιώνονται έστω και στο ελάχιστο.

Είναι και εκείνοι φιλάνθρωποι, πιστεύουν και ελεούν. Δε σκέφτηκαν όμως ποτέ να καυχηθούν, γιατί την κάθε τους καλή πράξη, δεν την πιστώνουν στον εαυτό τους αλλά με καρδιά συντετριμμένη, την εναποθέτουν στα πόδια του Θεού ζητώντας στο έλεός Του. Πρότυπα και οδηγοί τους δεν είναι οι ισχυροί του κόσμου αλλά οι άγιοι, γνωστοί και άγνωστοι.

Με υπέροχο τρόπο η Αποστολική περικοπή συμπληρώνει τη σημερινή παραβολή. Κοιτάξτε πώς μιλά ο Απόστολος Παύλος στον μαθητή του Τιμόθεο! Πώς τον στηρίζει, πώς τον παρηγορεί! Αν διαβάσετε λίγους στίχους παραπάνω (1-9),  θα δείτε πως τον προειδοποιεί για τους έσχατους καιρούς, όπου ο εγωισμός και η αλαζονεία θα γιγαντωθούν, αν και συχνά θα κρύβονται πίσω από μάσκες ευσέβειας και καλοσύνης. Έτσι θα κατανοήσετε και το τι  λέει και σε μας σήμερα. Άλλωστε, μοιάζουν αυτοί οι έσχατοι καιροί με τους καιρούς μας. Καλεί λοιπόν ο Απόστολος τον Τιμόθεο, καλεί κι εμάς, να μείνουμε προσηλωμένοι σε μια ζωή αγώνα, πίστης, επιείκειας, υπομονής, αγάπης και, κυρίως, ταπεινοφροσύνης. Ως πρότυπο ο Απόστολος Παύλος προβάλλει τον εαυτό του, όχι αναφέροντας κατορθώματα, αλλά τους διωγμούς που υπέστη, μαζί όμως και την ευγνωμοσύνη προς τον Χριστό που ποτέ δεν τον εγκατέλειψε. Προειδοποιεί εκείνον, προειδοποιεί κι εμάς, πως οι υποκριτές και αλαζόνες άνθρωποι διαρκώς θα εξαπατούν και πως η κακία τους δεν θα είναι στάσιμη, αλλά μέρα με τη μέρα όλο και θα αυξάνεται. Μην πτοηθείς όμως, του λέει.(«Συ δε μείνε εν οις έμαθες», στ. 14).

Αυτήν ακριβώς την συμβουλή οφείλουμε και εμείς στα παιδιά μας. Πρέπει βεβαίως να είμαστε απέναντί τους έντιμοι και να τους προειδοποιήσουμε, πως στον κόσμο αυτό, ο άνθρωπος της ταπεινοφροσύνης, της εντιμότητας, της πίστης και της αγάπης δεν θα βρει εύκολα την αναγνώριση και την αποδοχή. Αντίθετα μάλιστα, συχνά θα συκοφαντηθεί, συχνά θα χλευαστεί και ακόμη πιο συχνά θα μείνει έξω από τα σχέδια και τις υποθέσεις των ισχυρών και των διάσημων.

Όσο ξεκάθαροι πρέπει να είμαστε σε αυτό, το ίδιο ξεκάθαροι πρέπει να είμαστε και στην υπόσχεση πως ο Θεός, τους ταπεινούς ουδέποτε τους εγκαταλείπει. Και η ελπίδα αυτή είναι σε θέση να αναπληρώσει όλη την απόρριψη και την κοινωνική απαξίωση και να γεμίσει τη ζωή με νόημα και προοπτική αιωνιότητας.

Σας παραθέτω ολόκληρο το τρίτο κεφάλαιο της Β΄ προς Τιμόθεον επιστολής, για να σχηματίσετε πλήρη εικόνα του σκεπτικού του Αποστόλου Παύλου:

ΚΕΙΜΕΝΟ

1 Τοῦτο δὲ γίνωσκε, ὅτι ἐν ἐσχάταις ἡμέραις ἐνστήσονται καιροὶ χαλεποί· 

2 ἔσονται γὰρ οἱ ἄνθρωποι φίλαυτοι, φιλάργυροι, ἀλαζόνες, ὑπερήφανοι, βλάσφημοι, γονεῦσιν ἀπειθεῖς, ἀχάριστοι, ἀνόσιοι, 

3 ἄστοργοι, ἄσπονδοι, διάβολοι, ἀκρατεῖς, ἀνήμεροι, ἀφιλάγαθοι, 

4 προδόται, προπετεῖς, τετυφωμένοι, φιλήδονοι μᾶλλον ἢ φιλόθεοι, 

5 ἔχοντες μόρφωσιν εὐσεβείας, τὴν δὲ δύναμιν αὐτῆς ἠρνημένοι. καὶ τούτους ἀποτρέπου. 

6 ἐκ τούτων γάρ εἰσιν οἱ ἐνδύνοντες εἰς τὰς οἰκίας καὶ αἰχμαλωτίζοντες γυναικάρια σεσωρευμένα ἁμαρτίαις, ἀγόμενα ἐπιθυμίαις ποικίλαις, 

7 πάντοτε μανθάνοντα καὶ μηδέποτε εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν δυνάμενα. 

8 ὃν τρόπον δὲ ᾿Ιαννῆς καὶ ᾿Ιαμβρῆς ἀντέστησαν Μωϋσεῖ, οὕτω καὶ οὗτοι ἀνθίστανται τῇ ἀληθείᾳ, ἄνθρωποι κατεφθαρμένοι τὸν νοῦν, ἀδόκιμοι περὶ τὴν πίστιν. 

9 ἀλλ' οὐ προκόψουσιν ἐπὶ πλεῖον· ἡ γὰρ ἄνοια αὐτῶν ἔκδηλος ἔσται πᾶσιν, ὡς καὶ ἡ ἐκείνων ἐγένετο. 

10 Σὺ δὲ παρηκολούθηκάς μου τῇ διδασκαλίᾳ, τῇ ἀγωγῇ, τῇ προθέσει, τῇ πίστει, τῇ μακροθυμίᾳ, τῇ ἀγάπῃ, τῇ ὑπομονῇ, 

11 τοῖς διωγμοῖς, τοῖς παθήμασιν, οἷά μοι ἐγένοντο ἐν ᾿Αντιοχείᾳ, ἐν ᾿Ικονίῳ, ἐν Λύστροις, οἵους διωγμοὺς ὑπήνεγκα! καὶ ἐκ πάντων με ἐρρύσατο ὁ Κύριος. 

12 καὶ πάντες δὲ οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ διωχθήσονται·  

13 πονηροὶ δέ ἄνθρωποι καὶ γόητες προκόψουσιν ἐπὶ τὸ χεῖρον, πλανῶντες καὶ πλανώμενοι.  

14 σὺ δὲ μένε ἐν οἷς ἔμαθες καὶ ἐπιστώθης, εἰδὼς παρὰ τίνος ἔμαθες,  

15 καὶ ὅτι ἀπὸ βρέφους τὰ ἱερὰ γράμματα οἶδας, τὰ δυνάμενά σε σοφίσαι εἰς σωτηρίαν διὰ πίστεως τῆς ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ.  

16 πᾶσα γραφὴ θεόπνευστος καὶ ὠφέλιμος πρὸς διδασκαλίαν, πρὸς ἔλεγχον, πρὸς ἐπανόρθωσιν, πρὸς παιδείαν τὴν ἐν δικαιοσύνῃ,  

17 ἵνα ἄρτιος ᾖ ὁ τοῦ Θεοῦ ἄνθρωπος, πρὸς πᾶν ἔργον ἀγαθὸν ἐξηρτισμένος.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

1 Αυτό μάλιστα να γνωρίζεις: ότι στις έσχατες ημέρες θα εγκατασταθούν δύσκολοι καιροί. 

2 Γιατί οι άνθρωποι θα είναι εγωιστές, φιλάργυροι, αλαζόνες, υπερήφανοι, βλάστημοι, απειθείς στους γονείς, αχάριστοι, ανόσιοι, 

3 άστοργοι, αδιάλλακτοι, συκοφάντες, ακρατείς, ανήμεροι, εχθροί του αγαθού, 

4 προδότες, αυθάδεις, θολωμένοι από υπερηφάνεια, φιλήδονοι μάλλον παρά φιλόθεοι, 

5 έχοντας εξωτερική μορφή ευσέβειας, αλλά θα έχουν αρνηθεί τη δύναμή της. και αυτούς απόφευγε. 

6 Γιατί από αυτούς είναι εκείνοι που εισδύουν στις οικίες και αιχμαλωτίζουν γυναικάρια φορτωμένα σωρούς αμαρτιών, που οδηγούνται από ποικίλες επιθυμίες, 

7 που πάντοτε μαθαίνουν και ποτέ δε δύνανται να έρθουν σε επίγνωση της αλήθειας. 

8 Και με όποιο τρόπο ο Ιάννης και ο Ιαμβρής αντιστάθηκαν στο Μωυσή, έτσι και αυτοί αντιστέκονται στην αλήθεια, άνθρωποι διεφθαρμένοι στο νου, κίβδηλοι ως προς την πίστη. 

9 Αλλά δε θα προκόψουν περισσότερο. γιατί η ανοησία τους θα είναι καταφανής σε όλους όπως έγινε και η ανοησία εκείνων. 

10 Εσύ όμως παρακολούθησες τη διδασκαλία μου, τη διαγωγή, την πρόθεση, την πίστη, τη μακροθυμία, την αγάπη, την υπομονή, 

11 τους διωγμούς, τα παθήματα, τι είδους μου συνέβηκαν στην Αντιόχεια, στο Ικόνιο, στα Λύστρα. τι είδους διωγμούς υπέφερα και από όλους με έσωσε ο Κύριος. 

12 Αλλά και όλοι όσοι θέλουν να ζουν ευσεβώς στο Χριστό Ιησού θα καταδιωχτούν. 

13 Ενώ κακοί άνθρωποι και απατεώνες θα προκόψουν στο χειρότερο πλανώντας και πλανώμενοι. 

14 Εσύ όμως μένε σ’ αυτά που έμαθες και πείστηκες, επειδή ξέρεις από ποιους τα έμαθες. 

15 και γιατί ξέρεις από βρέφος τα Ιερά Γράμματα, τα οποία δύνανται να σε κάνουν σοφό στη σωτηρία μέσω της πίστης που είναι στο Χριστό Ιησού. 

16 Όλη η Γραφή είναι θεόπνευστη και ωφέλιμη για διδασκαλία, για έλεγχο, για επανόρθωση, για παιδεία που γίνεται με δικαιοσύνη, 

17 για να είναι ολοκληρωμένος ο άνθρωπος του Θεού, καταρτισμένος για κάθε έργο αγαθό.  

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

(Β΄ Τιμ. 2, 1-10)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας Catichisi.gr

Αγαπητέ μου κατηχητή,

Αγαπητή μου κατηχήτρια,

 Η σημερινή αποστολική περικοπή ανήκει στην δεύτερη επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς τον Τιμόθεο. Γράφτηκε λίγο πριν το τέλος της επίγειας ζωής του, την ώρα που αυτός γνωρίζει πως το τέλος είναι κοντά. Ολόκληρη η επιστολή διαποτίζεται από μια διάθεση απολογισμού, αλλά και την επιθυμία παράδοσης των τελευταίων παρακαταθηκών του.

Τρία πρόσωπα, τρεις ρόλοι, είναι οι πρωταγωνιστές της σημερινής περικοπής: Ένας στρατιώτης, ένας αθλητής και ένας γεωργός. Αυτά τα τρία πρόσωπα χρησιμοποιεί ο Απόστολος Παύλος, με σκοπό να αποτυπώσει τις τρεις βασικές αρετές, τις τρεις βασικές προτεραιότητες εκείνου που αποφασίζει να βαδίσει με συνέπεια τον δρόμο της πίστης.

Ο στρατιώτης συμβολίζει την αφοσίωση κάποιου στον τελικό σκοπό αλλά και την υποχρέωση του να βρεθεί συνεπής απέναντι σ΄ Εκείνον που επέλεξε να προσφέρει την ζωή του. Σε μια καθημερινότητα που βιώνουμε όλοι, μικροί και μεγάλοι, με βασικό χαρακτηριστικό τη διάσπαση και τη σύγχυση ανάμεσα στα πρωτεύοντα και τα δευτερεύοντα, τα σημαντικά και τα ασήμαντα, ο Απόστολος Παύλος μας καλεί να μένουμε όσο το δυνατόν προσηλωμένοι στον βασικό μας στόχο. Μας προειδοποιεί πως η διαρκής ενασχόληση με τα τρέχοντα και τα καθημερινά έχει τον κίνδυνο να μας οδηγήσει σε μια ζωή χωρίς προτεραιότητες, χωρίς όραμα, χωρίς προοπτική, μεταβάλλοντάς μας απλώς σε διαχειριστές υποθέσεων που δεν έχουν ποτέ τελειωμό. Η εντολή μάλιστα που δίνει στον Τιμόθεο, εκείνο το «κακοπάθησε» (Β΄ Τιμ. 2, 3)» , είναι αλήθεια πως δεν προμηνύει μία εύκολη διαδρομή. Ο Παύλος δεν κρύβει την αλήθεια: Ο δρόμος της συνεπούς πίστης, της πίστης που διαποτίζει την καθημερινότητα και μεταβάλλει τη ζωή αυτή σε αποστολή, δεν είναι εύκολος. Αυτό όμως που δίνει στην κακοπάθεια αυτή σθένος και παρηγοριά είναι η πίστη στον τελικό στόχο για μια ζωή γεμάτη χαρά και νόημα. Αυτός ο στόχος πρέπει να μείνει ζωντανός και γι’ αυτό πρέπει με κάθε τρόπο να περιορισθεί η διάσπαση του νου.

Η αποδοχή της κακοπάθειας και η αποφυγή ενός δρόμου εύκολου, με κόλπα και συμβιβασμούς, είναι ο κανόνας που επικαλείται ο Απόστολος Παύλος, καθώς αναφέρεται στο δεύτερο πρόσωπο της σημερινής περικοπής: Τον αθλητή. Τον χρησιμοποιεί σαν ένα πρότυπο αγωνιστή, που πιστεύει στη νίκη, αλλά που δεν θα την κατακτήσει εάν δεν αποδεχθεί την δυσκολία, τον αυτοπεριορισμό, την προσήλωση. Αυτό που θέλει να αναδείξει ο Απόστολος, αναφέροντας τον αθλητή, είναι τελικώς η εντιμότητα, πρώτα απέναντι στον εαυτό μας και δεύτερον απέναντι στον αθλοθέτη Χριστό, που περιμένει να στεφανώσει τον αγωνιστή Χριστιανό. Η άθληση είναι κυρίως ξεπέρασμα εαυτού, που, βεβαίως, εμπεριέχει κόπο και πολλές φορές αγγίζει την εξάντληση. Μόνον όμως εκείνοι, που είδαν τον εαυτό τους, με αγώνα συχνά «μέχρις αίματος» να υπερβαίνουν πάθη και ελαττώματα, διαπιστώνουν πως η χαρά της υπέρβασης αυτής είναι πολύ ανώτερη από τις δυσκολίες που πέρασαν μέχρι να φτάσουν εκεί .

Ακολουθεί το τρίτο πρόσωπο: Ο γεωργός. Και εδώ πάλι γίνεται αναφορά στον κόπο. Μπορεί να αναφέρονται οι καρποί της γης, στην πραγματικότητα όμως γίνεται αναφορά στους καρπούς κάθε προσπάθειας, σωματικής και πνευματικής. Αυτός είναι ο νόμος της ζωής αυτής: Κάθε το αξιόλογο, το ικανό να θρέψει σώμα και ψυχή, δεν μπορεί παρά να είναι καρπός και αποτέλεσμα κόπου. Ειδικά όμως στον γεωργό, και μία άλλη αρετή αναδεικνύεται: Η υπομονή. Ο γεωργός ξέρει να περιμένει και γνωρίζει πως η σπορά από την καρποφορία απέχουν αρκετό χρονικό διάστημα. Μπορεί η βιασύνη και η ανυπομονησία να αποτελούν χαρακτηριστικά της δικής μας καθημερινότητας, ο νόμος όμως της ζωής είναι η υπομονή και η καρτερία.

 Κόπος, συνέπεια, υπομονή. Αυτό είναι το τρίπτυχο της πρότασης και της προτροπής που απευθύνει ο Απόστολος Παύλος στον καθέναν από μας. Και των τριών κοινό ζητούμενο είναι η χαρά της νίκης στο πεδίο μιας μάχης διαφορετικής, η χαρά της νίκης στο στίβο ενός ανώτερου αθλήματος, η χαρά της καρποφορίας σε μια σπορά πνευματική. Και στους τρεις, πίσω από την κακοπάθεια και τον κόπο,  κρύβεται η ακλόνητη ελπίδα .

Οι δυσκολίες της ζωής δεν αφορούν μόνον τους πιστούς αλλά και τους ανθρώπους που επέλεξαν δρόμους μακριά από εκείνους που οδηγούν στο Χριστό. Η διαφορά μας με τον κόσμο δεν βρίσκεται στις δυσκολίες και στον κόπο, αλλά στην ελπίδα. Για πολλούς η πνευματική οδός φαντάζει σαν μια επιλογή δυσκολίας και περιορισμού χωρίς λόγο. Αλήθεια, μήπως ο άνθρωπος του σημερινού κόσμου, που θέλησε να βγάλει τον Θεό από τη ζωή, γλύτωσε τις δυσκολίες; Μήπως πέτυχε να ζήσει μια ανετότερη ζωή; Μήπως αναπαύθηκε και γαλήνεψε; Δυστυχώς, ο άνθρωπος με τις επιλογές του, το μόνο που κατάφερε είναι να ανεβαίνει έναν διαρκή Γολγοθά χωρίς ελπίδα. Θέλησε να ζήσει μια αναστημένη ζωή χωρίς να περάσει από σταύρωση και το μόνο που κατάφερε ήταν να σταυρώνεται διαρκώς χωρίς ελπίδα ανάστασης.

Αγαπητή μου κατηχήτρια, αγαπητέ μου κατηχητή,

Νομίζω είναι σημαντικό να προσπαθούμε να διαμορφώσουμε παιδιά πίστης αλλά και συγχρόνως καρτερίας, υπομονής, αντοχής, αλλά και ελπίδας. Είναι επιτακτική ανάγκη να εμπνεύσουμε στα παιδιά το όραμα ενός καλύτερου κόσμου που θα έρθει μέσα από τον προσωπικό αγώνα του καθενός μας. Ας μην περιορίσουμε την πίστη σε μια ατομική, μοναχική πορεία που έχει να κάνει μόνον με μια «κλειστή» σχέση ανθρώπου – Θεού . Η ανθρώπινη ψυχή, και ιδιαίτερα η νεανική ψυχή, ποθεί ζωή ηρωική, ζωή ταγμένη σε έναν μεγάλο σκοπό. Η ατομική ευσέβεια, ο ατομικός πνευματικός … πρωταθλητισμός (καμία σχέση με την εν Χριστώ άθληση του Αποστόλου Παύλου), που αφήνει απέξω το μεγάλο όραμα της μεταμόρφωσης ολόκληρου του κόσμου, είναι επόμενο να οδηγεί σε κούραση, ματαιότητα και ατονία πίστης. Ο Απόστολος Παύλος ενισχύεται διαρκώς από την πίστη σε έναν καινούργιο κόσμο και όχι μόνο από την προσδοκία της δικής του βράβευσης. Αισθάνεται στρατιώτης μιας μεγάλης μάχης, που αφορά ολόκληρη την ανθρωπότητα και που θα συνεχιστεί και μετά το θάνατό του.

Η κλήση του Χριστού είναι πρόσκληση σε ζωή ηρωική, ζωή γεμάτη νόημα και ελπίδα. Αν τον ηρωισμό αυτό δεν εμπνεύσουμε και στα δικά μας παιδιά, είναι βέβαιον πως η δίψα τους θα κατευθυνθεί προς πράξεις κινδύνου και αυτοκαταστροφής. Ο θυμός της σημερινής νεολαίας είναι ουσιαστικά παράπονο για μια πίστη που τους προτείναμε, αφαιρώντας της τη συνέπεια, την ετοιμότητα για αντιμετώπιση των δυσκολιών και του κόπου και κυρίως το όραμα για έναν μεταμορφωμένο κόσμο. Οι καιροί όμως δεν περιμένουν πια. Χρειάζονται ηρωισμό και αγιότητα περισσότερο από ποτέ.

ΠΡΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΝ Β' Β´ 1 - 10

¹Σὺ οὖν, τέκνον μου, ἐνδυναμοῦἐν τῇ χάριτι τῇἐν ΧριστῷἸησοῦ,²καὶἃἤκουσας παρ’ ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶἔσονται καὶἑτέρους διδάξαι. ³ σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ. ⁴ οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. ⁵ἐὰν δὲ καὶἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. ⁶ τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν. ⁷ νόει ὃ λέγω· δῴη γάρ σοι ὁ Κύριος σύνεσιν ἐν πᾶσι. ⁸ Μνημόνευε Ἰησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυίδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου, ⁹ ἐν ᾧ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος· ἀλλ’ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται. ¹⁰ διὰ τοῦτο πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν ΧριστῷἸησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου. 

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

(Μτθ. 25, 14-30, Β΄ Κορ. 6, 1-10)

Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας,
αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας Catichisi.gr

Αγαπητή μου κατηχήτρια,  Αγαπητέ μου κατηχητή,

Με τρόπο γλαφυρό αλλά και εύστοχο, τόσο η Αποστολική, όσο και η Ευαγγελική περικοπή της Κυριακής, αναδεικνύουν τα ιδιαίτερα χαρίσματα, με τα οποία είναι προικισμένος ο κάθε άνθρωπος.

Ιδιαίτερα όμως στο δικό μας λειτούργημα, το λειτούργημα της κατήχησης και της διάπλασης των νέων ψυχών μέσα σε έναν κόσμο που έχει τις δικές του αξίες και τους δικούς του προσανατολισμούς, και οι δύο περικοπές νομίζω πως αποκτούν μια ιδιαίτερη σημασία. Η προσεκτική τους ανάγνωση, πέρα από την προσωπική ωφέλεια που μπορεί να προσδώσει στον καθένα από μας, μπορεί και να μετατραπεί σε μέσο ενατένισης των παιδιών μας μέσα από μια βαθύτερη και ευρύτερη οπτική γωνία.

 Πολλές φορές, η διαδικασία της κατήχησης περιορίζεται στη μετάδοση αληθειών και στη διαμόρφωση ενός ενιαίου τύπου ανθρώπου. Με άλλα λόγια, ανεπαίσθητα πολλές φορές, στοχεύουμε, σαν πάνω σε μια κλίνη του Προκρούστη, να προσαρμόσουμε τους νέους ανθρώπους σε νοητικά, ψυχολογικά, φορές φορές μάλιστα και σε εμφανισιακά καλούπια.

Σήμερα, αναδεικνύεται και στις δύο περικοπές το μεγαλείο της προσωπικής ιδιαιτερότητας και των ξεχωριστών χαρισμάτων. Στο σημερινό Ευαγγέλιο τα τάλαντα δεν περιγράφονται και είναι αλήθεια πως παρουσιάζεται μια διαφοροποίηση ως προς τον αριθμό τους: Άλλος λαμβάνει πέντε, άλλος δύο, άλλος ένα. Το γεγονός αυτό, ίσως και να εγείρει μέσα στην ομάδα μας συζήτηση για μια πιθανή αδικία. Εμείς όμως ας επικεντρώσουμε την προσοχή μας στον έπαινο του Θεού για την καλλιέργεια και την ανάπτυξη των χαρισμάτων του καθενός μας. Ας συνδυαστεί μάλιστα ο έπαινος αυτός με τη χαρά που αισθάνεται ο άνθρωπος εκείνος, όταν με κόπο και επιμονή καταφέρει να δει τον πολλαπλασιασμό των ταλάντων. Ας στραφεί μάλιστα και η ματιά μέσα μας και ας προτρέψουμε τους μικρούς ακροατές μας, αντί να ασχολούνται, όπως πολλές φορές συμβαίνει, με το τι έχει και το τι καταφέρνει ο άλλος, να αναγνωρίζουν τα χαρίσματα τους, να ευγνωμονούν το Θεό γι’ αυτά και να στοχεύουν στην καλλιέργεια και στην ανάπτυξή τους.

Ας μην ξεχάσουμε να συνδυάζουμε πάντα τα χαρίσματα και τα ταλέντα με την αγάπη του Θεού που τα δωρίζει. Μόνον η αγάπη αυτή είναι σε θέση να προστατέψει τον ταλαντούχο άνθρωπο από την έπαρση και τον εγωισμό. Πόσο υπέροχο θα ήταν να μάθουμε από μικροί να θεωρούμε τα χαρίσματα μας εργαλεία αγάπης και προσφοράς!

Με τρόπο μοναδικό, στη σημερινή Αποστολική περικοπή, συμπληρώνονται όλα αυτά με τον λόγο τού Αποστόλου Παύλου προς τους Κορίνθιους. Εδώ πλέον δεν μιλάμε για τα φυσικά χαρίσματα, αλλά τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος, όπως την αγάπη, την ανεκτικότητα, την καλοσύνη, την αντοχή και την καρτερία. Δώρα, που σε καιρούς δύσκολους, σαν τους δικούς μας, κάνουν τον άνθρωπο ικανό να αντέξει και να μην χάσει την ελπίδα του, την ίδια ώρα που η απογοήτευση, η ανθρώπινη κακία, η δυστυχία και η περιφρόνηση προς καθετί το πνευματικό έχουν κατακλύσει τη ζωή μας και απειλούν να οδηγήσουν μικρούς και μεγάλους σε ζωή χωρίς νόημα και χωρίς περιεχόμενο.

Ας γίνει η σημερινή Αποστολική περικοπή μια αφορμή για να συνειδητοποιήσουμε αλλά και να διδάξουμε πώς οι δωρεές και τα χαρίσματα του Θεού, πολλές φορές δεν έχουν θέση στην κλίμακα των αξιών του κόσμου τούτου. Γι΄  αυτό και ιδιαίτερα οι δικοί μας καιροί, απαιτούν εκ μέρους μας αποφασιστική και συνεπή επιλογή για το σωστό και το λάθος, το ηθικό και το ανήθικο, το χρήσιμο και το άχρηστο. Ιδιαίτερα η τελευταία πρόταση της περικοπής μάς οδηγεί να συνειδητοποιήσουμε την απόλυτη αντίθεσή που, πολλές φορές, χαρακτηρίζει τη σχέση του Χριστιανού με τον κόσμο.

Ναι, ως Χριστιανοί, είμαστε διαφορετικοί με τον κόσμο, ως προς τα κριτήρια, τη συμπεριφορά και τις πρακτικές. Εδώ όμως καιροφυλακτεί ένας μεγάλος κίνδυνος: Να περιφρονήσουμε τον κόσμο και να δούμε τους εαυτούς μας ως τους ξεχωριστούς, τους καθαρούς, τους κριτές των πάντων. Όσο κι αν εντοπίζουμε αυτήν την διαφορετικότητα, ο κόσμος παραμένει το πεδίο εφαρμογής της ανυπόκριτης αγάπης που αναφέρει ο Απόστολος Παύλος. Η σταθερότητα στην πίστη μας δεν πρέπει να λειτουργήσει ως μέσον ξεχωρίσματος από τον κόσμο, αλλά ως μέσον μαρτυρίας και ελπίδας γι΄ αυτόν.

Ημέρα χαρισμάτων λοιπόν η σημερινή Κυριακή. Ημέρα αναγνώρισης των ταλέντων μας, ημέρα ευγνωμοσύνης προς τον Θεό που τα δωρίζει, ημέρα αποφάσεων για χρήση των χαρισμάτων αυτών προς δόξαν Θεού και σωτηρία των ανθρώπων.

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

 "ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΕΠΤΩΧΕΥΣΑΜΕΝ"

Θρηνητικόν σημείωμα για την κοίμηση του μακαριστού Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης  και τέως Γραμματέως Συνοδικής Υποεπιτροπής Καλλιτεχνικών Εκδηλώσεων κυρού Παύλου.

Ηλία Λιαμή, Προέδρου Συνοδικής Υποεπιτροπής Καλλιτεχνικών εκδηλώσεων της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος και Αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας catichisi.gr

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Τα Εισόδια της Θεοτόκου-
Η παραβολή του άφρονος πλουσίου

"Σε ποιον ανήκουν;"

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Η παραβολή
του καλού Σαμαρείτη

"Ο πλησίον, υπέρβαση
της μοναξιάς και του θανάτου"

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Ο πλούσιος και ο Λάζαρος

"Και ουράνια
και επίγεια δικαιοσύνη.."

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Δύο θαύματα πίστεως

Δεν πέθανε, κοιμάται!

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr

Με χαρά περιμένουμε φωτογραφικό υλικό από τα μαθήματα και τις δραστηριότητες των κατηχητικών σχολείων σας στο νέο email: Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από κακόβουλη χρήση. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε την Javascript για να τη δείτε.  

Η θεραπεία του δαιμονιζομένου
των Γαδαρηνών

Όψεις του κακού 
στη ζωή μας

Τα νέα των κατηχητικών μας σχολείων

Επισκεφτείτε το ΨΗΦΙΑΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΚΑΤΗΧΗΣΗΣ
ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
της ιστοσελίδας catichisi.gr