O ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ, Ο ΑΘΛΗΤΗΣ ΚΙ Ο ΓΕΩΡΓΟΣ
(Β΄ Τιμ. 2, 1-10)
Του Ηλία Λιαμή, δρ. Θεολογίας, αρχισυντάκτη της ιστοσελίδας Catichisi.gr
Αγαπητέ μου κατηχητή,
Αγαπητή μου κατηχήτρια,
Η σημερινή αποστολική περικοπή ανήκει στην δεύτερη επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς τον Τιμόθεο. Γράφτηκε λίγο πριν το τέλος της επίγειας ζωής του, την ώρα που αυτός γνωρίζει πως το τέλος είναι κοντά. Ολόκληρη η επιστολή διαποτίζεται από μια διάθεση απολογισμού, αλλά και την επιθυμία παράδοσης των τελευταίων παρακαταθηκών του.
Τρία πρόσωπα, τρεις ρόλοι, είναι οι πρωταγωνιστές της σημερινής περικοπής: Ένας στρατιώτης, ένας αθλητής και ένας γεωργός. Αυτά τα τρία πρόσωπα χρησιμοποιεί ο Απόστολος Παύλος, με σκοπό να αποτυπώσει τις τρεις βασικές αρετές, τις τρεις βασικές προτεραιότητες εκείνου που αποφασίζει να βαδίσει με συνέπεια τον δρόμο της πίστης.
Ο στρατιώτης συμβολίζει την αφοσίωση κάποιου στον τελικό σκοπό αλλά και την υποχρέωση του να βρεθεί συνεπής απέναντι σ΄ Εκείνον που επέλεξε να προσφέρει την ζωή του. Σε μια καθημερινότητα που βιώνουμε όλοι, μικροί και μεγάλοι, με βασικό χαρακτηριστικό τη διάσπαση και τη σύγχυση ανάμεσα στα πρωτεύοντα και τα δευτερεύοντα, τα σημαντικά και τα ασήμαντα, ο Απόστολος Παύλος μας καλεί να μένουμε όσο το δυνατόν προσηλωμένοι στον βασικό μας στόχο. Μας προειδοποιεί πως η διαρκής ενασχόληση με τα τρέχοντα και τα καθημερινά έχει τον κίνδυνο να μας οδηγήσει σε μια ζωή χωρίς προτεραιότητες, χωρίς όραμα, χωρίς προοπτική, μεταβάλλοντάς μας απλώς σε διαχειριστές υποθέσεων που δεν έχουν ποτέ τελειωμό. Η εντολή μάλιστα που δίνει στον Τιμόθεο, εκείνο το «κακοπάθησε» (Β΄ Τιμ. 2, 3)» , είναι αλήθεια πως δεν προμηνύει μία εύκολη διαδρομή. Ο Παύλος δεν κρύβει την αλήθεια: Ο δρόμος της συνεπούς πίστης, της πίστης που διαποτίζει την καθημερινότητα και μεταβάλλει τη ζωή αυτή σε αποστολή, δεν είναι εύκολος. Αυτό όμως που δίνει στην κακοπάθεια αυτή σθένος και παρηγοριά είναι η πίστη στον τελικό στόχο για μια ζωή γεμάτη χαρά και νόημα. Αυτός ο στόχος πρέπει να μείνει ζωντανός και γι’ αυτό πρέπει με κάθε τρόπο να περιορισθεί η διάσπαση του νου.
Η αποδοχή της κακοπάθειας και η αποφυγή ενός δρόμου εύκολου, με κόλπα και συμβιβασμούς, είναι ο κανόνας που επικαλείται ο Απόστολος Παύλος, καθώς αναφέρεται στο δεύτερο πρόσωπο της σημερινής περικοπής: Τον αθλητή. Τον χρησιμοποιεί σαν ένα πρότυπο αγωνιστή, που πιστεύει στη νίκη, αλλά που δεν θα την κατακτήσει εάν δεν αποδεχθεί την δυσκολία, τον αυτοπεριορισμό, την προσήλωση. Αυτό που θέλει να αναδείξει ο Απόστολος, αναφέροντας τον αθλητή, είναι τελικώς η εντιμότητα, πρώτα απέναντι στον εαυτό μας και δεύτερον απέναντι στον αθλοθέτη Χριστό, που περιμένει να στεφανώσει τον αγωνιστή Χριστιανό. Η άθληση είναι κυρίως ξεπέρασμα εαυτού, που, βεβαίως, εμπεριέχει κόπο και πολλές φορές αγγίζει την εξάντληση. Μόνον όμως εκείνοι, που είδαν τον εαυτό τους, με αγώνα συχνά «μέχρις αίματος» να υπερβαίνουν πάθη και ελαττώματα, διαπιστώνουν πως η χαρά της υπέρβασης αυτής είναι πολύ ανώτερη από τις δυσκολίες που πέρασαν μέχρι να φτάσουν εκεί .
Ακολουθεί το τρίτο πρόσωπο: Ο γεωργός. Και εδώ πάλι γίνεται αναφορά στον κόπο. Μπορεί να αναφέρονται οι καρποί της γης, στην πραγματικότητα όμως γίνεται αναφορά στους καρπούς κάθε προσπάθειας, σωματικής και πνευματικής. Αυτός είναι ο νόμος της ζωής αυτής: Κάθε το αξιόλογο, το ικανό να θρέψει σώμα και ψυχή, δεν μπορεί παρά να είναι καρπός και αποτέλεσμα κόπου. Ειδικά όμως στον γεωργό, και μία άλλη αρετή αναδεικνύεται: Η υπομονή. Ο γεωργός ξέρει να περιμένει και γνωρίζει πως η σπορά από την καρποφορία απέχουν αρκετό χρονικό διάστημα. Μπορεί η βιασύνη και η ανυπομονησία να αποτελούν χαρακτηριστικά της δικής μας καθημερινότητας, ο νόμος όμως της ζωής είναι η υπομονή και η καρτερία.
Κόπος, συνέπεια, υπομονή. Αυτό είναι το τρίπτυχο της πρότασης και της προτροπής που απευθύνει ο Απόστολος Παύλος στον καθέναν από μας. Και των τριών κοινό ζητούμενο είναι η χαρά της νίκης στο πεδίο μιας μάχης διαφορετικής, η χαρά της νίκης στο στίβο ενός ανώτερου αθλήματος, η χαρά της καρποφορίας σε μια σπορά πνευματική. Και στους τρεις, πίσω από την κακοπάθεια και τον κόπο, κρύβεται η ακλόνητη ελπίδα .
Οι δυσκολίες της ζωής δεν αφορούν μόνον τους πιστούς αλλά και τους ανθρώπους που επέλεξαν δρόμους μακριά από εκείνους που οδηγούν στο Χριστό. Η διαφορά μας με τον κόσμο δεν βρίσκεται στις δυσκολίες και στον κόπο, αλλά στην ελπίδα. Για πολλούς η πνευματική οδός φαντάζει σαν μια επιλογή δυσκολίας και περιορισμού χωρίς λόγο. Αλήθεια, μήπως ο άνθρωπος του σημερινού κόσμου, που θέλησε να βγάλει τον Θεό από τη ζωή, γλύτωσε τις δυσκολίες; Μήπως πέτυχε να ζήσει μια ανετότερη ζωή; Μήπως αναπαύθηκε και γαλήνεψε; Δυστυχώς, ο άνθρωπος με τις επιλογές του, το μόνο που κατάφερε είναι να ανεβαίνει έναν διαρκή Γολγοθά χωρίς ελπίδα. Θέλησε να ζήσει μια αναστημένη ζωή χωρίς να περάσει από σταύρωση και το μόνο που κατάφερε ήταν να σταυρώνεται διαρκώς χωρίς ελπίδα ανάστασης.
Αγαπητή μου κατηχήτρια, αγαπητέ μου κατηχητή,
Νομίζω είναι σημαντικό να προσπαθούμε να διαμορφώσουμε παιδιά πίστης αλλά και συγχρόνως καρτερίας, υπομονής, αντοχής, αλλά και ελπίδας. Είναι επιτακτική ανάγκη να εμπνεύσουμε στα παιδιά το όραμα ενός καλύτερου κόσμου που θα έρθει μέσα από τον προσωπικό αγώνα του καθενός μας. Ας μην περιορίσουμε την πίστη σε μια ατομική, μοναχική πορεία που έχει να κάνει μόνον με μια «κλειστή» σχέση ανθρώπου – Θεού . Η ανθρώπινη ψυχή, και ιδιαίτερα η νεανική ψυχή, ποθεί ζωή ηρωική, ζωή ταγμένη σε έναν μεγάλο σκοπό. Η ατομική ευσέβεια, ο ατομικός πνευματικός … πρωταθλητισμός (καμία σχέση με την εν Χριστώ άθληση του Αποστόλου Παύλου), που αφήνει απέξω το μεγάλο όραμα της μεταμόρφωσης ολόκληρου του κόσμου, είναι επόμενο να οδηγεί σε κούραση, ματαιότητα και ατονία πίστης. Ο Απόστολος Παύλος ενισχύεται διαρκώς από την πίστη σε έναν καινούργιο κόσμο και όχι μόνο από την προσδοκία της δικής του βράβευσης. Αισθάνεται στρατιώτης μιας μεγάλης μάχης, που αφορά ολόκληρη την ανθρωπότητα και που θα συνεχιστεί και μετά το θάνατό του.
Η κλήση του Χριστού είναι πρόσκληση σε ζωή ηρωική, ζωή γεμάτη νόημα και ελπίδα. Αν τον ηρωισμό αυτό δεν εμπνεύσουμε και στα δικά μας παιδιά, είναι βέβαιον πως η δίψα τους θα κατευθυνθεί προς πράξεις κινδύνου και αυτοκαταστροφής. Ο θυμός της σημερινής νεολαίας είναι ουσιαστικά παράπονο για μια πίστη που τους προτείναμε, αφαιρώντας της τη συνέπεια, την ετοιμότητα για αντιμετώπιση των δυσκολιών και του κόπου και κυρίως το όραμα για έναν μεταμορφωμένο κόσμο. Οι καιροί όμως δεν περιμένουν πια. Χρειάζονται ηρωισμό και αγιότητα περισσότερο από ποτέ.
ΠΡΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΝ Β' Β´ 1 - 10
1Σὺ οὖν, τέκνον μου, ἐνδυναμοῦἐν τῇ χάριτι τῇἐν ΧριστῷἸησοῦ,2καὶἃἤκουσας παρ’ ἐμοῦ διὰ πολλῶν μαρτύρων, ταῦτα παράθου πιστοῖς ἀνθρώποις, οἵτινες ἱκανοὶἔσονται καὶἑτέρους διδάξαι. 3 σὺ οὖν κακοπάθησον ὡς καλὸς στρατιώτης Ἰησοῦ Χριστοῦ. 4 οὐδεὶς στρατευόμενος ἐμπλέκεται ταῖς τοῦ βίου πραγματείαις, ἵνα τῷ στρατολογήσαντι ἀρέσῃ. 5ἐὰν δὲ καὶἀθλῇ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐὰν μὴ νομίμως ἀθλήσῃ. 6 τὸν κοπιῶντα γεωργὸν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν. 7 νόει ὃ λέγω· δῴη γάρ σοι ὁ Κύριος σύνεσιν ἐν πᾶσι. 8 Μνημόνευε Ἰησοῦν Χριστὸν ἐγηγερμένον ἐκ νεκρῶν, ἐκ σπέρματος Δαυίδ, κατὰ τὸ εὐαγγέλιόν μου, 9 ἐν ᾧ κακοπαθῶ μέχρι δεσμῶν ὡς κακοῦργος· ἀλλ’ ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ οὐ δέδεται. 10 διὰ τοῦτο πάντα ὑπομένω διὰ τοὺς ἐκλεκτούς, ἵνα καὶ αὐτοὶ σωτηρίας τύχωσι τῆς ἐν ΧριστῷἸησοῦ μετὰ δόξης αἰωνίου.
|